Vì sao một người học rất giỏi trong trường học, khi ra đời làm việc lại không suôn sẻ?

Vì sao một người chăm chỉ làm việc, luôn cố gắng hết mình lại tiến bộ một cách chậm chạp?

Vì sao một người đọc nhiều sách vở, nhưng tới khi bắt tay vô làm lại hoàn thành một cách khó khăn?

Thứ tạo ra sự khác biệt này hiểu một cách đơn giản là “năng lực” mỗi người mỗi khác nhau. Để tìm ra cách phát triển năng lực, trước tiên chúng ta cần phải hiểu năng lực là gì.

Những năm qua ở GEEKUp, các thành viên senior ở công ty luôn tìm kiếm những framework, cách thức để có thể làm tốt hơn trong vai trò đào tạo các bạn mới. Thử qua nhiều cách thức khác nhau, chúng mình tạm thời dừng lại ở một khái niệm phù hợp nhất.

Trong phạm vi bài viết này, mình chỉ nhắc vào phần kỹ năng-ngoài chuyên môn, nếu bạn nào quan tâm hơn, có thể search key word: KSA model trên google.

Dựa vào kinh nghiệm cá nhân, mình sẽ liệt kê một vài kỹ năng-ngoài chuyên môn theo thứ tự quan trọng giảm dần:

Kỹ năng tự học: với mình, đây luôn là kỹ năng quan trọng nhất. Trong thời đại mà mọi thứ thay đổi tới chóng mặt, chỉ cần dừng tiếp thu kiến thức 1 năm là chúng ta đã bị tụt hậu.

Kỹ năng giải quyết vấn đề: thiết kế nhìn chung là quá trình tìm ra giải pháp phù hợp cho từng vấn đề riêng biệt. Làm thế nào để xác định được vấn đề cần giải quyết, và giải quyết nó một cách hiệu quả nhất? Đây là một kỹ năng không thể thiếu ngày nay.

Kỹ năng giao tiếp: nếu không thể truyền tải những kiến thức chuyên môn tới cho người ngoài chuyên môn hiểu. Chúng ta sẽ khó mà thuyết phục người khác về giải pháp thiết kế của mình.

Kỹ năng cân bằng cảm xúc: đây là một việc khó, nhưng bắt buộc. Chúng ta không thể cứ làm việc theo hứng và đòi hỏi luôn ở trong điều kiện tốt nhất được.

Kỹ năng quản lý công việc: ở đây là những việc quản lý quỹ thời gian và sắp xếp mức độ ưu tiên cho từng đầu việc cần làm.

Kỹ năng hình thành các thói quen tốt: việc tự hình thành cho bản thân những thói quen tốt là rất khó, nhưng những thói quen tốt sẽ giúp cuộc sống của bạn dễ dàng hơn rất nhiều. 

Kỹ năng viết lách: mình đã bắt đầu tập viết từ cách đây không lâu. Việc viết xuống những suy nghĩ trong đầu rõ ràng giúp mình hệ thống kiến thức tốt hơn, khi cần cũng có thể xem lại nhanh hơn. Kỹ năng này giúp suy nghĩ của mình trở nên mạch lạc, và cũng giúp được nhiều người hơn khi họ đọc bài của mình.

Kỹ năng quan sát: là một công cụ hữu hiệu giúp chúng ta nhìn ra được bản chất của vấn đề. Đồng thời khi ở trong một hoàn cảnh nào đó, quan sát sẽ giúp chúng ta phản ứng với tình huống tốt hơn.

Kỹ năng làm việc nhóm: không một ai có thể làm tốt mọi việc, nhưng một nhóm người thì có thể. Để giải quyết những vấn đề lớn, chúng ta cần phải có một team.

Kỹ năng tập trung: mình biết có nhiều bạn thích multitask (đa nhiệm), bản thân mình cũng thế. Nhưng có một sự thật không thể chối cãi là càng thiếu tập trung, chúng ta càng dễ phạm sai lầm.

Vẫn còn vô số các kỹ năng khác quan trọng không kém, nhưng mình sẽ tạm thời dừng ở đây. Hy vọng có thể cung cấp cho các bạn một check list cho việc phát triển bản thân. Sau này, mình sẽ viết chuyên sâu hơn về cách thức để phát triển từng loại kỹ năng này.

Tác giả: Hoàng Nguyễn

Về chủ mục

Nguyễn Xuân Hoàng (Hoàng Nguyễn)

Sinh năm 1988 tại thành phố Hồ Chí Minh, Hoàng Nguyễn là một trong những cá nhân tiên phong trong lĩnh vực Product Design tại Việt Nam.

Anh đã có hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực phát triển sản phẩm công nghệ, trong đó với hơn 5 năm thiết kế sản phẩm cho các công ty công nghệ tại Silicon Valley. Anh có 4 năm liền làm Giám khảo chuyên môn cho Behance Portfolio Review, Halography tại Việt Nam.

Hoàng Nguyễn hiện tại là Co-Founder và Product Design Coach tại GEEK Up – công ty phát triển sản phẩm công nghệ. Ngoài ra, anh từng viết bài cho GAM7, đóng góp nội dung sách: “EXPERIENCE – Xây dựng trải nghiệm trong thời đại khách hàng khó tính”, “Em muốn học thiết kế nhưng mẹ không cho!” và thường xuyên chia sẻ kiến thức chuyên môn cho cộng đồng.

Anh còn là Top Writer của 2 chuyên mục: Design, Creativity tại www.medium.com, nền tảng xuất bản kiến thức trực tuyến nổi tiếng nhất hiện nay.

Blog tiếng việt: https://hoang.moe/

Blog tiếng anh: https://hoangstories.medium.com/