Thế giới đã thay đổi ra sao từ sự kiện Ngày Trái Đất lần đầu tiên

Khi Ngày Trái Đất ra đời vào năm 1970, nó đem đến những con sóng của một thập niên tràn ngập các hoạt động xã hội khác. Quyền biểu quyết được tăng cường, quyền dân tộc được phác thảo, và phụ nữ đòi hỏi được đối xử bình đẳng. Nhưng lại không hề có Cơ quan Bảo vệ Môi Trường, không có Đạo luật Không khí Sạch, hay Đạo luật Nước sạch.

Mãi cho đến 48 năm sau, vốn khởi điểm từ một phong trào cơ sở, sự kiện này đã trở thành một sự kiện quốc tế thu hút sự chú ý của mọi người và những nhà hoạt động vì môi trường. Liên Hiệp Quốc sau đó đã chính thức chọn ngày 22 tháng 4 làm Ngày Trái Đất.

Mọi người tham gia sự kiện Ngày Trái Đất trên toàn địa cầu. Theo Mạng lưới Ngày Trái Đất, một trong những cơ quan lớn nhất tổ chức các sự kiện Ngày Trái đất thì mọi người ăn mừng bằng cách tổ chức các cuộc tuần hành, trồng cây, gặp gỡ đại diện địa phương và dọn dẹp môi trường tại địa phương họ.

Thuở ban đầu

Một loạt các vấn đề cốt lõi về môi trường đã giúp tạo ra các phong trào vì môi trường ngày nay. Cuốn sách của Rachel Carson có tên Silent Spring (Tạm dịch: Mùa xuân câm lặng) được xuất bản năm 1962 đã giúp đưa ra ánh sáng sự nguy hiểm của thuốc trừ sâu hay còn gọi là DDT. Nó làm ô nhiễm các dòng sông và phá hủy trứng của các loài chim săn mồi như đại bàng đầu trắng.

Quyển sách Mùa xuân câm lặng của nhà văn Rachel Carson. Ảnh: National Geographic

Tại khởi điểm của những phong trào vì môi trường, ô nhiễm chỉ là một vấn đề mờ nhạt. Những loài chim trắng hóa đen vì bồ hóng. Khói bụi thì dày đặc trong khi việc tái chế chỉ mới vừa bắt đầu.

Sau đó vào năm 1969, một vụ tràn dầu lớn xảy ra trên bờ biển Santa Barbara, California. Nó khiến cho Thượng nghị sĩ Gaylord Nelson từ Winsconsin đến để đưa sự kiện Ngày Trái Đất lên sân khấu quốc gia và đã có hơn 20 triệu người đến đó. Điều đó đã thúc đẩy Tổng thống Nixon thành lập Cơ quan Bảo vệ Môi trường. Trong 48 năm kể từ Ngày Trái Đất đầu tiên, đã có hơn 48 thắng lợi về môi trường. Các biện pháp bảo vệ đã được thực hiện trên mọi thứ từ nước sạch đến các loài có nguy cơ tuyệt chủng.

Ước tính có 3 triệu ga-lông dầu tràn trên bờ biến Santa Barbara năm 1969. Ảnh: LATimes

Cơ quan Bảo vệ Môi trường cũng hoạt động nhằm bảo vệ sức khỏe con người. Ví dụ, chì và amiăng, thường phổ biến trong nhà và văn phòng này đã bị loại ra khỏi phần lớn các sản phẩm phổ biến.

Ngày nay

Chủ đề của Ngày Trái Đất 2018 là nhựa – đặc biệt là làm thế nào để giảm tác động không mong muốn của nó lên môi trường của chúng ta. Điều có lẽ đã được sắp đặt sẵn từ giữa thế kỉ 20 khi nhựa được sản xuất trên quy mô lớn sẽ trở lại làm nỗi ám ảnh của chúng ta.

Người ta từ chối sử dụng nhựa ở khắp nơi. Có cả một hòn đảo rác nhựa to hơn cả Texas trên biển Thái Bình Dương, và đống nhựa đó cũng nhỏ như một phân tử nhựa mà bọn cá sẽ ăn phải. Rồi sau đó nó sẽ nằm trên đĩa thức ăn của chúng ta.

Chú hải âu này được tìm thấy tại đảo san hô Midway ở quần đảo Tây Bắc Hawaii với toàn nhựa trong dạ dày. Ảnh: Dan Clark

Một số nhóm môi trường đang dẫn đầu các phong trào nhằm cắt giảm việc sử dụng đồ nhựa phổ biến như ống hút. Nước Anh gần đây thậm chí đã đề xuất một đạo luật cấm sử dụng chúng. Đó là một trong những cách nổi trội nhằm cắt giảm 91% nhựa không thể tái chế.

Và nhựa không phải nguyên nhân duy nhất khiến Trái Đất bị tê liệt. Những vấn đề môi trường tệ hại nhất hiện nay dường như là đỉnh cao của tất cả những gì đã xảy ra trong 200 năm qua.

“Hai vấn đề bức xúc nhất mà chúng ta phải đối mặt hiện nay chính là mất đi môi trường sống và biến đổi khí hậu, và những vấn đề này liên quan đến nhau”, Jonathan Baillie, nhà khoa học đứng đầu Hiệp hội Địa lý Quốc gia cho hay. Biến đổi khí hậu được gọi là mối đe dọa đối với đa dạng sinh học và an ninh quốc gia. Các nghiên cứu đã liên kết nó với sự tàn phá các Đại Bảo Tiềuhiện tượng thời tiết bất thường.

Áp lực và tẩy trắng do nhiệt khiến tảo biến mất đi sự cộng sinh. Điều này giết chết nhiều loài san hô ở các Đại Bảo Tiều tại Úc sau cuộc khủng hoảng năm 2016. Ảnh: Richard Vevers/XL Catlin SS/The Ocean Agency

Khác với Ngày Trái Đất đầu tiên, lễ kỷ niệm năm 2018 tồn tại trong một thế giới với một khung pháp lý mạnh mẽ hơn để ban hành chính sách môi trường và điều chỉnh tác động của chúng ta. Nhưng khuôn khổ đó có thể tồn tại hay không vẫn còn đang nằm trong vòng tranh luận.

Ballie nhấn mạnh rằng để thay đổi những vấn đề này cần có những thay đổi cơ bản. Chúng ta cần phải cam kết bảo vệ các vùng như Amazon và Congo vì chúng có vai trò rất quan trọng đối với môi trường. Cuối cùng, ông nhấn mạnh rằng chúng ta phải thay đổi nhanh hơn. Sản xuất nguồn protein cho tiêu thụ hiệu quả hơn và nuôi trồng những nguồn năng lượng tái tạo sẽ giúp giảm tác động của những gì ông cho là mối đe dọa lớn nhất của Trái Đất.

“Một trong những trở ngại lớn nhất chính là suy nghĩ của chúng ta. Chúng tôi cần mọi người kết nối với thế giới tự nhiên để hiểu cách thức hoạt động và sự phụ thuộc của chúng ta vào nó.” Ballie chia sẻ: “Về cơ bản, nếu chúng ta quan tâm đến thế giới tự nhiên, chúng ta sẽ đánh giá cao, bảo vệ và đưa ra các quyết định đảm bảo tương lai của các loài sinh vật và hệ sinh thái.”

Nguồn: National Geographic 
Người dịch: jane 

Cùng tác giả

#Tag

bảo vệ môi trường ngày trái đất ô nhiễm ô nhiễm đại dương rác thải nhựa

iDesign Must-try

Ứng dụng Baloo: Giải pháp môi trường với mô hình trạm đổ đầy trực tuyến qua thiết kế của Phan Tấn Phú
Ứng dụng Baloo: Giải pháp môi trường với mô hình trạm đổ đầy trực tuyến qua thiết kế của Phan Tấn Phú
Baloo là một dịch vụ refill với mong muốn thay đổi thói quen người dùng, tạo ra giải pháp tiện lợi để họ buông bỏ việc đi siêu thị và…
Ai nói tổ chức tiệc sinh nhật thì không thể bảo vệ môi trường?
Ai nói tổ chức tiệc sinh nhật thì không thể bảo vệ môi trường?
Mỗi ngày, ta đều phải đưa ra những lựa chọn cuộc sống gây ra ít nhiều ảnh hướng tới môi trường. Điều này có thể trải rộng đến cả việc…
Hiện trạng báo động của các loài động vật khi nước biển dâng qua tranh cực thực của Lisa Ericson
Hiện trạng báo động của các loài động vật khi nước biển dâng qua tranh cực thực của Lisa Ericson
Được biết đến với những bức tranh về động vật theo chủ nghĩa Hyperrealism của mình, nghệ sĩ sống tại Portland Lisa Ericson đã trở lại với một loạt tranh…
National Geographic mừng Ngày Trái Đất với phiên bản bìa kép đặc biệt
National Geographic mừng Ngày Trái Đất với phiên bản bìa kép đặc biệt
Tờ tạp chí này đã mừng Ngày Trái Đất với số báo tháng 04/2020 bằng phiên bản bìa kép với góc nhìn lạc quan và bi quan, ám chỉ việc…
Ngành sáng tạo có thay đổi được ngày tận thế? Từ góc nhìn của Extinction Rebellion: “Chúng ta đang phục vụ điều gì?”
Ngành sáng tạo có thay đổi được ngày tận thế? Từ góc nhìn của Extinction Rebellion: “Chúng ta đang phục vụ điều gì?”
Nếu bạn thấy bản thân đang mắc kẹt trong một công việc thiết kế nhàm chán, hay phải nghe toàn những lời phản hồi vô lý của khách hàng chỉ…
No Planet No Fun: Dự án minh hoạ về môi trường với lối tiếp cận vui nhộn
No Planet No Fun: Dự án minh hoạ về môi trường với lối tiếp cận vui nhộn
“Chúng tôi muốn sử dụng thiết kế và minh hoạ để chia sẻ thông tin dưới dạng thân thiện, cố gắng đơn giản, nhưng vẫn hấp dẫn. Chẳng ai muốn…