Người thi nhân vẽ nên thế giới nên thơ đẹp đến nao lòng tựa như địa hạt của một giấc mơ kỳ ảo và tuyệt mỹ mà bất cứ một tâm hồn nào dù sắt đá nhất, khi lạc vào đó cũng sẽ trở nên nhạy cảm và mềm mại vô cùng.

Jimmy Liao tức Kỷ Mễ là tác giả truyện tranh nổi tiếng, sinh năm 1958 tại một thành phố nhỏ ở đông bắc Đài Loan. Ông tốt nghiệp khoa Mỹ thuật Đại học Văn hóa, có nhiều năm hoạt động trong ngành quảng cáo và thiết kế minh họa sách. Sự nghiệp sáng tác tranh truyện (picturebooks) của ông đến khá trễ, phải mãi đến năm 1998 khi bước vào tuổi 40 ông mới bắt đầu cho ra mắt tác phẩm đầu tiên.

Ông là một trong những tác giả tiên phong cho dòng truyện tranh dành cho người lớn. Các tác phẩm của ông đều thu hút lượng lớn độc giả trong và ngoài Đài Loan, được dịch ra nhiều ngôn ngữ Mỹ, Pháp, Đức, Tây Ban Nha… và được chuyển thể thành kịch truyền thanh, phim truyện nhựa, phim truyền hình.

Năm 2003, Jimmy Liao xuất sắc lọt vào top 55 nhân vật châu Á có sức sáng tạo mạnh mẽ nhất do tạp chí Studio Voice bình chọn. Năm 2007, ông được Discovery vinh danh là một trong sáu những nhân vật kiệt xuất của Đài Loan. Những tác phẩm của ông luôn mang phong cách nhẹ nhàng, mang dư vị nỗi buồn sâu lắng, những tầng cảm xúc tràn đầy về tình yêu và cuộc sống hiện hiển trong từng nét vẽ và câu chữ. Người thi nhân mộng mơ của thế giới truyện tranh cổ điển mê hoặc biết bao độc giả, khiến cả giới học thuật và truyền thông phải đắm mình suy tư để rồi ngợi ca như một hiện tượng.

Người thi nhân và những câu chuyện tuyệt đẹp khơi gợi những tầng cảm xúc sâu nhất của tâm hồn

Tôi chỉ vẽ những bức tranh trong tim tôi. Nó giống như một giấc mơ và một lời tiên đoán; nó là khung cảnh mà tôi đã chờ đợi xuất hiện vào mỗi buổi sáng; nó có thể tượng trưng cho điều tôi đã khao khát trong suốt đời mình cho đến lúc đó; nó có thể là một khung hình của những kí ức tuổi thơ; cũng có thể là hình ảnh tương lai về con gái bé nhỏ của tôi.

Jimmy Liao

Thế giới truyện tranh của Jimmy Liao là sự tổng hòa của màu sắc và thi ca, tựa như địa hạt của một giấc mơ kỳ ảo mà tuyệt mỹ đến mức bất cứ một tâm hồn nào dù sắt đá nhất, khi lạc vào đó cũng sẽ trở nên nhạy cảm và mềm mại vô cùng. Hành trình du ngoạn trong thế giới ấy là hành trình chạm đến những cảm xúc sâu kín nhất của mỗi người, sự sự hãi, nỗi cô đơn, niềm mất mát nhưng cũng ẩn trong đó là ký ức rõ nét, những hạnh phúc bình dị lấp lánh. Chìm đắm trong những hỷ nộ ái ố của hành trình cảm xúc mà Jimmy Liao vẽ nên, điểm dừng cuối cùng chính là dư vị nỗi buồn nhẹ nhàng lan tỏa.

Ở “Starry starry night” là khung cảnh trời sao mơ mộng và nên thơ mô phỏng lại theo phong cách của Vincent Van Gogh cùng hình ảnh hai đứa trẻ hoang hoải đến bất lực vì chẳng thể kết nối được với cuộc đời.“The sound of colors” miêu tả hoàn chỉnh nội tâm đa sắc lúc ủ dột lúc tươi sáng của một cô gái mù hằng ngày rảo bước vô định qua từng trạm tàu điện ngầm.

Tỉ mỉ đến choáng ngợp chính là những gì bạn có thể cảm nhận ngay lần đầu tiên khi tiếp xúc với các tác phẩm của Jimmy Liao. Những đường viền đều đặn đúng phong cách comic cổ điển những năm 1980, màu sắc được kết hợp đa dạng nhưng tựu chung đều là một sắc thái trầm đục. Không gian trong tác phẩm luôn đặt ở tầm nhìn rộng lớn với những khung cảnh quen thuộc trong từng góc nhỏ của thành phố và thị trấn. Tất cả là những không gian vô định lặp đi lặp lại với những biểu tượng bí ẩn: mê cung, khu vườn, thành phố, mái nhà, cầu thang Escherian, xe lửa, tàu điện ngầm, rừng, bầu trời, biển cả, các phòng có cửa ra vào và cửa sổ,…

Con người trong các tác phẩm hầu hết đều có phần nhỏ bé và ủy mị. Ông tỉ mẩn đặc tả khuôn mặt, biểu cảm và hành động khác nhau của nhiều người “nhỏ bé” dù phải là nhân vật chính. Các nhân vật trung tâm thường được Jimmy lựa chọn là những cô bé hoặc cậu bé trong không gian tác phẩm vô cùng rộng lớn, thậm chí vị trí đặt để không mấy nổi bật, khơi gợi mơ hồ về những cảm xúc bị nhấn chìm trong không gian vô tận ấy. Việc sử dụng trẻ em làm nhân vật chính trong tác phẩm khơi dậy sự đồng cảm và hồn nhiên tiềm ẩn trong mọi người, bởi những hình ảnh và ký ức tuổi thơ luôn chứa đựng những xúc cảm mạnh mẽ nhất.

Phong cách của ông là kết quả của sự ảnh hưởng mỹ thuật phương Tây, từ Chủ nghĩa Ấn tượng đến Chủ nghĩa Fauvism. Ông không ngần ngại mô phỏng đặc trưng của các họa sĩ bậc thầy châu Âu như Paul Klee, Vincent van Gogh, Piet Mondrian, Pablo Picasso hay René Magritte trong tranh của mình. Bên cạnh đó là một người hâm mộ điện ảnh, Jimmy Liao luôn tận dụng những kỹ thuật sân khấu và điện ảnh trong các sáng tác của mình: đặc tả chuyển động, khung hình, phối cảnh sắc nét, góc nhìn từ trên không, lấy nét và làm mờ vật thể có chủ đích,…

Jimmy Liao có biệt tài vẽ nên một thế giới mơ mộng tuyệt mỹ bằng khả năng vẽ đặc tả chi tiết không chỉ với những hình ảnh, sắc màu kỳ ảo mà còn ở cả những ngôn từ thấm đẫm thi ca. Có ai mà không xao xuyến khi đọc những câu từ ngọt ngào và ý vị như thế. Lời văn lãng đãng, chất đầy hình ảnh, phảng phất điệu buồn khó tả là những bổ sung hoàn hảo cho những bức tranh đầy cảm xúc của ông.

“Khi bước ra khỏi khu tàu điện ngầm, ánh mặt trời ấm áp rải xuống. Tiếng lá rơi mang tiết tấu vừa chậm rãi vừa dễ chịu, nghe nói khu này chất đầy một mảng lá vàng rơi”

“Từ nhỏ tôi đã mộng tưởng nuôi được một chú cá biết nói. Chúng tôi sẽ cùng lặn xuống biển sâu, khe khẽ trao đổi những bí mật của nhau”.

“The sound of colors” _ Jimmy Liao

Quá trình sáng tạo như dòng chảy tự nhiên và tuần tự

Cách thức sáng tạo của Jimmy Liao khá đặc biệt, không có một cấu trúc câu chuyện đã được định hình trước, cũng không có một mở đầu hay kết thúc được sắp đặt sẵn. Để mở đầu và hoàn thiện tác phẩm ông luôn đặt ra những câu hỏi và đơn giản là đi theo những chỉ dẫn của chính mình để tạo nên chuỗi kết quả là những bức tranh, bức này nối sau bức kia và tiếp biến. Kể cả những ngôn từ trong tác phẩm cũng được ra đời như cách ông vẽ các bức tranh. Ông luôn đặt những câu hỏi để hoàn thiện từng bước sáng tác tác phẩm.

Cô gái nhảy những bước nhẹ nhàng xuyên qua khu rừng này là ai? Cô ấy từ đâu đến? Những bậc thang dưới bước chân đưa cô gái đến đâu? Cô có một mình đơn độc không? Hay có bầu có bạn? Có cơn gió chiều thổi tới hay cơn mưa lây phây buổi đêm không? Sao cô gái nhỏ ấy lại chơi một mình trong khu rừng? Nhà và gia đình của cô ấy đâu? Cô ấy vui vẻ không? Hay buồn bã? Phải chăng có cô đơn? Từ bức tranh đơn lẻ ấy, một chuỗi những câu hỏi nảy ra gỡ dần từng mối nối. Mỗi sáng, tôi ngồi lặng yên bên bàn làm việc trước cửa sổ, nhẫn nại tìm kiếm dòng mạch câu chuyện về cô gái. Với mỗi câu trả lời có được, tôi có một bức tranh. Đôi khi, một ngày sẽ trôi quá như thế. Cũng có khi, hai ngày sẽ trôi qua như thế. Và có khi, cả một tuần sẽ trôi qua như thế.

Jimmy Liao

Việc sử dụng phương pháp này thực sự mất rất nhiều thời gian và không dễ dàng bởi không có một giới hạn về thời gian để hoàn thiện một tác phẩm, hoàn toàn nương theo những xúc cảm khi sáng tác. Nhưng bù lại mỗi tác phẩm ra đời là một tấm gương phản chiếu cảm xúc tinh tế mà bất kỳ ai trong chúng ta cũng có thể trải qua trong một khoảnh khắc nào đó trong cuộc sống.