Vào cuối năm 1914 ông trở về Nga. Trong những năm chiến tranh, nghệ thuật của Kandinsky đã thay đổi. Ông không vẽ thêm tác phẩm sơn dầu nào từ năm 1915 tới 1918.

• Kandinsky, Wassili 1866 – 1944 (p1)

• 10 Định dạng cơ bản của bố cục trang Quảng Cáo

• Bài 1 – Thiết kế là gì?

2. Nga, 1914 – 1921

Là một công dân Nga, ông buộc phải rời Munich ngay khi bùng nổ Thế chiến lần I vào ngày 01/08/1914. Kandinsky và Münter ở lại trong vài tháng gần Goldach bên hồ Konstanz ở Thụy sĩ, nơi ông thực hiện những ghi chú để sau đó sử dụng trọng Punkt und Linie zu Fläche (Xuất bản như một tập sách tại Bauhaus ở Munich năm 1926).

Trong tháng 12 năm 1915 ông tới Stockholm, nơi Münter đang đợi, và ông ở lại với cô cho tới giữa tháng 3/1916. Ở đó ông mở triển lãm Painting on Light Ground (1916), những hình màu nước sắp xếp huyền ảo hay là 'bagatellers' như cách Kandinsky gọi chúng, nó được trưng bày vào tháng 2 tại Konsthandel Carl Gummeson.

Auf hellem Grund, 1916(Painting on Light Ground)

Không lâu sau ông quay lại Moscow, và gặp và kết hôn với Nina von Andreyevskaya, một phụ nữ người Nga. Vì thế mối quan hệ lâu dài với Gabirele Münter đã chấm dứt.

Giữa năm 1915 và 1919 Kandinsky cho ra đời rất nhiều bản vẽ và màu nước, bản in và các bức tranh trên kính (tương tự như Hinterglasbilder ông đã làm tại Đức (1903 – 1913).Ông quay trở lại phong cách biểu hiện khi vẽ nhiều cảnh quan thực tế, phong cảnh Moscow, những cảnh trong truyện cổ tích, Figure painting (vẽ có người mẫu). Tuy nhiên hầu hết các tác phẩm của ông hoàn toàn trừu tượng, dần dần hình học đã trở nên phổ biến trong các tác phẩm.

Einfach , 1916 (Simple)

Ông tập trung vào sự trừu tượng hình học của Suprematist (phong cách nghệ thuật sử dụng hình vuông và tròn xuất phát từ Nga) của họa sĩ Kazimir Malevich và Constructivist (xu hướng ủng hộ nghệ thuật phục vụ xã hội, thoát ra khỏi nghệ thuật vị nghệ thuật) của Vladimir Tatlin.

Untitled, 1919

Ngay sau khi Cách mạng tháng 10 năm 1917, Narkompros (Tổ chức văn hóa tại Nga) được thành lập. Kandinsky hoạt động tình nguyện như một giáo viên, nhà văn, người tổ chức với nhiều nhiệt huyết. Ông đóng vai trò tích cực trong Narkompros, nơi ông là giám đốc của các rạp hát và phòng chiếu phim, cũng như biên tập cho tạp trí IZO, đồng thời ông cũng là chủ một studio Moscow Svomas.

Năm 1921, Kandinsky hoạt động tích cực cho việc xây dưng RAKhN (Viện hàn lâm khoa học nghệ thuật Nga), được bổ nhiệm là viện phó.

Sau khi quay lại phong cách trước đó, ông đã phát triển phương thức đặc biệt nhấn mạnh hình bầu dục và dựa vào đường khung (border), hoặc đường chéo của màu sắc để xác định chu vi tác phẩm.

Multicoloured Circle, 1921

Năm 1921 ông bắt đầu sử dụng các vòng tròn trong một số bức tranh sơn dầu và mô tả nó theo dạng hình học một cách dứt khoát, trong Multicolourded Cirle (1921), phản ánh sự hiểu biết của họa sĩ, người tiên phong của nghệ thuật Nga.Kandinsky tiếp tục những thú vui của mình bằng việc áp dụng nghệ thuật khi thực hiện nhiều thiết kế cho tách và đĩa những năm 1920-21.

3. Thời kỳ Bauhaus 1922 – 1933

Trong những năm tiếp theo Kandinsky theo đuổi sở thích đã có từ lâu với các hình dạng (form) trong nghệ thuật, và các yếu tố hình học càng trở nên rõ ràng trong thời ky Bauhaus.

Mặc dù ông tham gia vào nhiều chương trình của Narkompros, triển lãm, trưng bày, xuất bản thường xuyên các tác phẩm, nhưng Kandinsky không có bất kỳ ảnh hưởng lên Russian Avant-Garde.

Avant-Garde là một hình thức thử nghiệm trong các lĩnh vực nghệ thuật, thúc đẩy các ranh giới, phá vỡ các tiêu chuẩn truyền thống. Nó có dấu hiệu của hiện đại (modernism), chứ không phải hậu hiện đại (postmodernism) – Ở Việt Nam, hiện tại có thể lấy ví dụ của nhóm Đại Lâm Linh.

Mùa thu năm 1921 ông được Walter Gropius mời tới thăm Bauhaus ở Berlin, và được đề nghị làm giáo sư của Bauhaus ở Weimar. Ông chuyển tới đó và bắt đầu giảng dạy vào tháng 6.Ông trở thành một master của wall painting workshop và giảng dạy những khóa học về lý thuyết của hình dạng (theory of form).

Tại Bauhause, các giảng viên khác nhau như Lyonel Feininger, Johannes Itten, Paul Kleee, Oskar Schlemmer, phát triển các các khóa học lý luận sáng tạo, các cuộc hội thảo, hướng dẫn để tìm cách đoàn tụ tất cả các ngành nghệ thuật.

Từ trái qua phải: Josef Albers, Hinnerk Scheper, Georg Muche, László Moholy-Nagy, Herbert Bayer, Joost Schmidt, Walter Gropius, Marcel Breuer, Wassily Kandinsky, Paul Klee, Lyonel Feininger, Gunta Stölzl, Oskar Schlemmer.

Khi trở lại Đức, Kandinsky trưng bày tác phẩm của mình tại triển lãm Goldschimidt-Wallersein tại Berlin (1921) và tại Moderne Galerie Thannhauser tại Munich (1922). Thời gian này ông thiết kế bức tranh tường cho phòng tuyển sinh của Kunstausstellung Juryfreie, triễn lãm ở Russische Erste Kunstausstellung tại Galerie van Diemen và có những tác phẩm được xuất bản bởi Kleine Welten.

Ngay từ lúc bắt đầu ông đã bắt đầu có thói quen ghi lại những bức tranh của mình trong sổ tay và sau đó là những tác phẩm màu nước.

Composition VIII, 1923

Tới năm 1923 Kandinsky đã xây dựng những hình ảnh mới, với những cách mới để tổ chức các yếu tố. Trong Composition VIII, những đường thẳng, hình học đơn giản rải rác là những hình tròn, tam giác, vuông, đường cong, các đường gấp khúc được sắp xếp không tập trung hoặc có không gian.

Một vòng tròn lớn màu đen bao quanh bởi hào quang màu hồng chiếm diện tích góc phải. On White (1923) nhấn mạnh sự nghiêm chỉnh của các dạng hình học, hòa sắc mới và khác biệt rõ ràng giữa các yếu tố và nền.

Circle in a Circle, 1923

Cirles in Cirle – Nhiều vòng tròn trong 1 vòng tròn (1923) có chứa 26 vòng tròn nằm trong 1 vòng tròn lớn. Several Circles (1925) xuất phát từ ý nghĩa của việc lặp lại chồng chéo các vòng tròn có màu sắc.

Đối với Kandinsky, hình học là hình thức cơ bản nhất, có tính biểu tưởng, ý nghĩa vũ trụ. 'Vòng tròn là sự tổng hợp lớn nhất của những đối lập lớn nhất. Nó kết hợp các vật đồng tâm và lệch tâm trong một hình thức duy nhất, và cân bằng (Trích cuốn Grohmann, 1958, tr 188).

Trong thời kỳ tại Bauhaus, Kandinsky sử dụng hình tròn, vuông, tam giác, zigzag, mũi tên như là các thành phần cho tính trừu tượng của mình. Chúng là những hình ảnh đại diện cho những tòa tháp, kỵ sĩ, ngựa, thuyền, những hình ảnh ông đã vẽ những năm trước đó.

Ông giải thích điều này vào năm 1929:

"Nếu tôi làm vậy thường xuyên, những hình tròn liên tục trong những năm gần đây, lý do là vì nó không đơn thuần là một dạng hình học tròn, hoặc giảm thiểu các biến thể. Tôi yêu các vòng tròn như tôi yêu những con ngựa, có khi còn nhiều hơn, kể từ khi tôi thấy các tiềm năng trong các vòng tròn, đó là lý do nó lấy đi vị trí của con ngựa".

Vào giữa những năm 1920 khía cạnh lý thuyết trên các tác phẩm của Kandinsky càng trở nên rõ ràng. Ông dùng màu vàng-đỏ-xanh (1925) trong khi làm việc với các bản thảo của Punkt und zu Linie Flache, mà ông đã bắt đầu vào năm 1914.

Tiêu đề của bức tranh đề cập đến 3 màu cơ bản, những màu thống trị khung vẽ và được sắp xếp lại theo trình tự như trong quy mô màu sắc. Trong Punkt und zu Linie Flache, ông xây dựng ý nghĩa của màu sắc, hình thức hình học, vị trí các yếu tố và định hướng.

Gelb-Rot-Blau, 1925

Khi chuyển từ Bauhaus Weimar tới Dessau vào 06/1925, Kandinsky đã dành thời gian của mình để viết và lập kế hoạch triễn lãm các tác phẩm, bên cạnh công việc chính là giảng dạy.

Năm 1931, Kandinsky thiết kế gạch men cho phòng nhạc tại Bauausstellung Deutsche ở Berlin. Sau khi khi Đức quốc xã đóng cửa trường Bauhaus ở Dessau tháng 8/1932. Kandinsky đã nỗ lực trong thời gian ngắn lập lại nó ở Berlin cho đến khi nó đóng cửa hoạt động tháng 7/1933. Thời điểm đó Kandinsky tới nước Pháp, và ở đó tới cuối năm tại Neuilly-sur-Seine.

(Còn tiếp)