‘Hội chứng kẻ mạo danh’ và cảm giác nghi ngờ bản thân trong nội tâm nhà thiết kế
Có lẽ ai trong chúng ta cũng đều đã trải qua một hội chứng mang tên Impostor syndrome (Hội chứng kẻ mạo danh) ở thời điểm này hay thời điểm khác.
Trong thực tế, có rất nhiều nhà thiết kế và sáng tạo thường xuyên trải nghiệm nó. Cho dù bạn là sinh viên mới ra trường hay nhà thiết kế từng đoạt giải thưởng với nhiều năm kinh nghiệm, việc đối phó với cảm giác nghi ngờ bản thân là một điều hoàn toàn bình thường. Nhưng vấn đề lớn hơn là cần giải quyết cảm giác tâm lý đó và làm thế nào để đối phó với hội chứng kẻ mạo danh khi chúng đang cố tìm cách len lỏi vào trong tâm trí của chúng ta?
Trước khi tìm kiếm một số chiến lược đối phó với hội chứng này, chúng ta hãy cùng xem định nghĩa trong từ điển của nó là như thế nào:
Hội chứng kẻ mạo danh là một hiện tượng tâm lý mà người mắc không có khả năng nhận thức được những thành quả mình gặt hái được, họ luôn cho rằng đó là do may mắn, đúng thời điểm hoặc chỉ đang lừa đảo người khác về sự thông thái và kỹ năng của mình
Cảm giác này nghe có vẻ quen thuộc? Chà, nhưng bạn đừng tuyệt vọng. Dưới đây là ba lời khuyên cần thiết để giúp bạn đối phó với cảm giác không thỏa đáng xuất phát từ hội chứng kẻ mạo danh này. Hãy cùng tìm hiểu cách làm thế nào để nhận ra những cảm xúc này và loại bỏ chúng khỏi tâm trí, để bạn có thể tập trung vào việc tạo ra sản phẩm tốt nhất.
1. Từ bỏ việc so sánh
Là một nhà thiết kế, bạn có thể lấy cảm hứng từ khắp mọi nơi – bao gồm cả tác phẩm của các nhà thiết kế khác. Tuy nhiên, càng xem nhiều lại càng không nên, vì trong tiềm thức chúng ta lại hình thành sự so sánh khả năng của bản thân với họ: “Ước gì tôi có thể làm được như vậy”, “Ước gì tôi có thể nghĩ ra ý tưởng đó”…
Thay vì đắm chìm trong những cuộc suy nghĩ tiêu cực, bạn nên tập trung vào việc xốc dậy tinh thần bản thân để hành động. Cố gắng điều chỉnh suy nghĩ và biến chúng thành nhiên liệu cho cảm hứng, nghĩ cách làm thế nào để tạo ra những thiết kế tốt hơn.
Hãy nhớ rằng, một nhà thiết kế cực kỳ tài năng nào đó ngoài kia không khiến bạn trở nên kém cỏi. Vì vậy, hãy bắt bản thân thực hành, rèn luyện tâm trí để biến những suy nghĩ đó thành đạn dược sáng tạo. So sánh có thể biến thành một động lực tuyệt vời nếu bạn giải quyết những cảm xúc này một cách thích hợp!
2. Đừng nản lòng khi gặp thất bại
Thất bại là một phần quan trọng trong quy trình làm việc của mỗi nhà thiết kế. Tất nhiên, khi nhìn qua một biển công việc thiết kế đã hoàn thành, điều này rất dễ bị quên đi. Dù bạn có tin hay không, đằng sau mỗi thiết kế đẹp, chỉn chu là hàng tấn công việc lặp đi lặp lại, một số ý tưởng tồi và các phiên bản lỗi của sản phẩm hoàn chỉnh.
Thay vì căng thẳng khi bạn không thể tạo ra một thiết kế hoàn hảo ngay từ đầu, hãy lùi lại một bước và thoát khỏi thái độ cầu toàn đó. Nhắc nhở bản thân rằng thất bại là không thể tránh khỏi trong quá trình thiết kế. Bạn sẽ phải sụp đổ vài lần trước khi tất cả những thất bại đó đưa bạn đến một giải pháp tuyệt vời.
Một cách đơn giản để đưa bạn trở lại thực tại khi những suy nghĩ tiêu cực này bắt đầu len lỏi vào suy nghĩ là tích cực tìm kiếm và theo dõi chia sẻ của các nhà thiết kế khác. Theo dõi quá trình thiết kế sẽ nhắc nhở bạn rằng: để tạo ra các tác phẩm tuyệt vời cần có thời gian – ngay cả đối với các nhà thiết kế tài năng nhất ngoài kia.
Bạn sẽ phải sụp đổ vài lần trước khi tất cả những thất bại đó đưa bạn đến một giải pháp tuyệt vời.
3. Chia sẻ suy nghĩ cùng mọi người
Chúng ta có xu hướng tin rằng mình là người duy nhất cảm nhận được ảnh hưởng của hội chứng kẻ mạo danh vì không ai chia sẻ sự nghi ngờ của họ với người khác. Thế nhưng hội chứng kẻ mạo danh không bao giờ chỉ xảy ra với một người.
Một trong những điều làm cho cộng đồng thiết kế trở nên đặc biệt là sự hỗ trợ, sẵn sàng chia sẻ và khuyến khích lẫn nhau. Hãy hòa nhập vào cộng đồng thiết kế và không né tránh sự sợ hãi khi chia sẻ cảm giác của bản thân. Bạn có thể sẽ ngạc nhiên bởi những nhà sáng tạo khác cũng đang có những cuộc chiến nội tại như bạn.
Tiếp tục xây dựng cùng nhau, chia sẻ phản hồi tích cực và nhìn nhận cảm giác mà hội chứng này mang lại sẽ khiến cho bạn trở nên dễ gần hơn với bạn bè. Bởi vì điều cơ bản nhất, chúng ta đều là con người.
Khắc phục hội chứng kẻ mạo danh không phải là điều dễ dàng, nhưng hy vọng rằng những gợi ý trên sẽ giúp bạn đi đúng hướng mỗi khi cảm giác xấu xí ấy xuất hiện. Bất kể khi nào đối diện với các vấn đề cần giải quyết, hãy luôn nhớ rằng ngay cả những người thành công nhất cũng gặp phải hội chứng kẻ mạo danh này! Thoát khỏi việc so sánh bản thân với các nhà thiết kế khác, học cách rút kinh nghiệm sau những thất bại và mở lòng để đón nhận sự hỗ trợ của mọi người trong cộng đồng sáng tạo bạn nhé.
Biên tập: Thao Lee
Nguồn: dribbble