Khi giám đốc diễn hoạt của Isle of Dogs Mark Waring hỏi Wes Anderson rằng anh ấy muốn làm kiểu phim nào, anh ấy đáp rằng “Tôi muốn một bộ phim mà người xem chắc chắn rằng mình đang xem stop-motion chứ không phải bộ phim dựng CG.”

Isle of Dogs thực chất là vậy; một truyện kể stop-motion đem lại cảm giác thủ công chân thật. Trong khi công nghệ số tất nhiên sẽ đóng vai trò nào đó trong khâu sản xuất – như những chiếc máy ảnh DSLR, phần mềm ảnh tĩnh, hiệu ứng hình ảnh tăng cường, và vài mẫu in 3D – còn lại bộ phim sẽ luôn tồn tại một cảm giác chân thực trong cách kể chuyện về một nhóm chó Nhật bị cách ly.

Anderson đã từng làm phim stop-motion trước đó, với Fantastic Mr.Fox và vài cảnh trong The Grand Budapest Hotel, nhưng bộ phim Isle of Dogs có một loạt những thử thách diễn hoạt phải đối mặt. Liệt kê ra từ những khó khăn, từ việc phải chỉnh sửa hoàn toàn 240 sân khấu, sử dụng khoảng 1000 con rối, và quản lý cả tá nhân sự. Thêm nữa anh còn bật mí phần khó nhất khi thực hiện bộ phim là phải diễn hoạt lông chó và quay cảnh chuẩn bị sushi tuyệt mỹ.

Làm rối

Khâu sản xuất Isle of Dogs bắt đầu với kịch bản, và vài phần thu âm ban đầu của dàn diễn viên (bao gồm Bryan Cranston, Edward Norton, Bill Murray, và Jeff Goldblum). Từ đó, những hình ảnh được phác thảo, chỉ đạo bởi nghệ sĩ storyboard Jay Clarke, sau đó được hiệu chỉnh thành bản animatic chi tiết (bao gồm bản storyboard kết hợp với âm thanh). Một vài cảnh được làm trước bằng CG nhưng chỉ trong trường hợp nó quá phức tạp. Những đoạn video live action (video quay bằng người và động vật thật – LAV) được thực hiện bởi các animator và Wes Anderson, cũng là một phần của bộ phim.

Sau đó là phần xây dựng các con rối. Đây là một khâu cực kỳ phức tạp vì bao gồm việc tạo ra nhiều người và chó ở những kích thước đa dạng – bình thường, quá khổ, to, nhỏ vừa, và siêu nhỏ – để phù hợp với nhiều góc quay và khung cảnh.

Những chi tiết thay đổi trên khuôn mặt được dùng cho các nhân vật người nhằm tạo ra nhiều biểu cảm, làm bằng nhựa resin trong suốt cho da. Những chú chó ban đầu là tượng sáp trước khi được đắp lông. Một vài con chó robot vai phản diện được in 3D. Kết quả là một công trình với gần 1000 con rối được hoàn thành (500 con người và 500 con chó).

Mặc dù chi tiết thay đổi trên mặt được dùng cho người, điều này cũng rất hạn chế, Waring chia sẻ. “Nó được thiết kế để tạo ra hiệu ứng thuyết phục. Biểu cảm sẽ đi từ một hình dáng như cái cau mày đến một nụ cười chỉ trong một frame. Nó gần giống như nghệ thuật đổi mặt nạ kabuki vậy. Và dù phải có những breakdown của mỗi phát âm trên miệng và in-between để tạo ra sự uyển chuyển, chúng tôi chỉ có 12 đến 14 hình dáng chính cho tất cả những thứ họ làm.”

Mặt khác, những chú chó được tạo ra với chủ ý đơn giản là chó nói được, nhưng không cần phải giống người. Waring nói, điều này có nghĩa rằng nhóm làm rối và diễn hoạt phải tìm một ngôn ngữ cho những con vật trông có vẻ biểu cảm, nhưng vẫn giống chó. “Chúng có một cái đầu cơ học bên dưới bộ lông cho phép chúng tôi điều khiển được rất nhiều xúc cảm của loài chó như nhướng lông mày, má, và gầm gừ, và có thể biểu hiện sợ hãi, thích thú, và buồn bã,” Waring nói. “Ý tưởng là tạo ra những chú chó đa cảm xúc, hơn là việc phải trông giống con người.”

Phong cách Isle

Waring sau đó đã giám sát phần lớn những lần thử nghiệm diễn hoạt rối khi bắt đầu sản xuất tại 3 Mills studio ở phía đông London, để giúp tìm ra cách làm việc với hơi, không khí, và nước, cũng như thiết lập những bước đi và chuyển động cho các nhân vật.

“Chúng tôi có tìm vài người dắt chó để họ cho chúng dạo vòng quanh studio,” anh nói. “Chúng tôi sẽ quay phim khi chúng đang hoạt động và phân tích cách chúng bước đi, cách di chuyển, cách chúng phản ứng trong vài tình huống. Sau đó mặc dù rất nhiều nhân vật trong phim được dựa trên con người, có một vài đặc điểm mà Wes muốn lấy từ phim Nhật và Kurosawa, vì vậy chúng tôi tìm kiếm những diễn viên người Nhật cụ thể và nghiên cứu theo hướng này, sau đó tạo ra một kho dữ liệu đồ sộ.”

Tại 3 Mills, khoảng 30 nhà diễn hoạt và trợ lý thường quay cùng lúc nhiều giai đoạn. Sân khấu cực kỳ chi tiết nhưng được giảm thiểu tới mức tối giản, và khung cảnh được quay trong phong cách đối xứng hoàn hảo của Wes Anderson.

Các nhà diễn hoạt sẽ quay gấp đôi, tạo ra 12 hình ảnh trên giây, với mục tiêu là thấy được sản phẩm cuối cùng sẽ ra sao trong một góc nhìn khác. “Nó vẫn rất mượt, nhưng hơi ngập ngừng một chút thôi,” Waring giải thích.

Cách gia công những bộ lông chó là một ví dụ điển hình cho phương thức tiếp cận khác biệt của Anderson và Waring đang hướng đến. Họ chủ ý từ lúc đầu vẫn để chúng chuyển động tự nhiên theo cử động của con rối mà không cần quan tâm quá nhiều đến bộ lông. Bên cạnh đó, bộ lông cũng được làm khá bóng bẩy nhờ sử dụng keo xịt và gel vuốt tóc giúp định hình các chỏm dễ dàng chỉnh sửa, ngay cả khi nhân vật không chuyển động.

Đối với Tracy (lồng tiếng bởi Greta Gerwig), các nhà diễn hoạt đã vẽ một loạt tàn nhang theo những “nốt tàn nhang chính” mỗi khi nhân vật này cười. “Điều này gần như nhìn mất trật tự. Nhưng nó tạo ra một sự thống nhất đáng có, vì chúng tôi có thể đưa vào cảm giác thủ công. Giống như có người nào đó đang thật sự điều khiển những con rối này vậy,” Waring nói thêm.”Ý tôi là, bạn có thể phản đối nếu bạn là một nhà diễn hoạt tôn thờ sự truyền thống, ‘Nhìn này, bạn có thể thấy tất cả mọi thứ đều bị động vào, và nó cứ dịch chuyển chỗ này chỗ kia.’ Nhưng điều đó chính xác là những gì Wes muốn. Anh ấy muốn khiến bạn thấy và hiểu rằng ai đó đã làm bộ phim này. Đây là những đồ vật thật sự được điều khiển bởi các nghệ nhân.”

Làm sushi, phong cách Wes Anderson

Giả lập lông chó đã khó, nhưng Waring chia sẻ rằng một trong những thách thức lớn nhất là cảnh chuẩn bị sushi để giao đến nhân vật Giáo sư Watanabe. Được trông nom bởi nhà giám sát diễn hoạt Brad Schiff, người từng làm việc hàng tháng trời với các nhà diễn hoạt như Andy Biddle, Tony Farquhar-Smith, and Tobias Fouracre, phân cảnh sushi đã diễn ra vô cùng ấn tượng.

“Wes muốn tạo ra một thứ mà khi đưa cho một trong những đầu bếp sushi hảo hạng trên thế giới họ đều có thể hiểu rõ điều nhân vật làm, nhưng đồng thời cũng muốn tạo ra một thứ mà chưa một người đầu bếp sushi nào đã làm trước đó,” Waring nói.

Tóm lại, nhiều bộ phận và tay rối đủ kích cỡ đã giúp hoàn thành cảnh này, cùng nhiều con cá và thức ăn thì vô cùng chi tiết để biểu đạt độ phức tạp trong khâu chuẩn bị sushi. Waring cảm giác rằng cảnh này thật sự thể hiện được toàn bộ ý muốn của đạo diễn.

“Chúng tôi đã phải nghiên cứu hàng tháng trời, nhưng thật sự chẳng bõ công chút nào. Wes tài giỏi như thế đấy. Anh ấy ép chúng tôi vào những lĩnh vực mà không phải chúng tôi không muốn đến, nhưng khiến chúng tôi phải đào sâu vô cùng để tìm hiểu, ‘Làm sao chúng ta có thể làm thế trong phim stop-motion?’ “

• Coco – Những điều bạn cần biết về đứa con cưng của Pixar
• Trở về tuổi thơ với phim hoạt hình Ghibli
• 4 tác phẩm hoạt hình stop-motion bạn nên xem!

Nguồn: Cartoonbrew