Trong những năm gần đây, trên thế giới đã có rất nhiều lời kêu gọi hành động được khơi lên, lan tỏa thông điệp bảo vệ thiên nhiên, cứu lấy trái đất, cứu lấy những loài động, thực vật đang rơi vào tình trạng nguy cấp. Chúng ta đang cố gắng hết sức để sửa sai cho những hành động của mình trong quá khứ.

Một nghiên cứu mới đây đã chứng minh điều ngược lại, rằng nếu muốn cứu trái đất, tốt nhất là đừng làm gì. Thiên nhiên có khả năng tự chữa lành vết thương của nó. Trong khi nhiều hệ sinh thái phục hồi nhờ sự can thiệp của con người, chỉ một số ít khôi phục lại trạng thái nguyên sơ của chúng. Điều này, các tác giả nghiên cứu muốn chỉ ra rằng, giải pháp tốt nhất để bảo vệ đa dạng sinh học là tập trung vào việc giữ cho hệ sinh thái hiện có được nguyên vẹn.

Báo cáo được công bố trên tờ Proceedings of the Royal Society B., nhóm nghiên cứu quốc tế đã xem xét 400 nghiên cứu về việc phục hồi môi trường, quan sát phản ứng của hệ sinh thái đối với các yếu tố gây nhiễu loạn như sự cố tràn dầu, nông nghiệp và nạn khai thác gỗ.

“Khả năng tự hồi phục nên được xem là yếu tố quan trọng hàng đầu của hệ sinh thái tự nhiên. Nếu khả năng tự phục hồi diễn ra chậm, thì tốt hơn nên xem xét và điều chỉnh lại các hoạt động tác động ngoại cảnh để vượt qua những trở ngại cụ thể nhằm khôi phục và đạt được mục tiêu tái sinh.”

Ở London người ta trồng rau không cần ánh sáng dưới hầm trú bom
Ghé thăm khu rừng mọc ra nội thất ở nước Anh
Đi chân đất tốt cho sức khoẻ hơn bạn nghĩTrong phân tích tổng hợp của mình, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chỉ cần loại bỏ những yếu tố gây rối loạn làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên, ví dụ như ngăn chặn nạn phá rừng sẽ có hiệu quả tương tự với việc khôi phục chủ động. Tuy nhiên, họ thừa nhận rằng phát hiện của họ cần được thực hiện một cách thận trọng, vì chỉ mới có vài nghiên cứu so sánh giữa các biện pháp phục hồi chủ động và thụ động ở cùng địa điểm, như một phản ứng với cùng những tác động tiêu cực.

Đây không phải là lần đầu tiên một hướng tiếp cận trông có vẻ thụ động nhưng được xem là phương án hành động tốt nhất nếu chúng ta muốn bù đắp những mất mát trong vấn đề bảo tồn sinh thái. Trước đó, Nhà sinh vật học E. O. Wilson – “cha đẻ của đa dạng sinh học” đã từng có suy nghĩ táo bạo khi muốn biến một nửa hành tinh này trở thành khu bảo tồn thiên nhiên, với hy vọng có thể cứu được Trái đất thoát khỏi thảm họa đại tuyệt chủng. 

Các tác giả của nghiên cứu này không đặt ra mục tiêu đầy tham vọng như Wilson, nhưng họ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo rằng nguồn lực khôi phục có giới hạn của chúng ta phát huy được hết tiềm năng. Nếu những nỗ lực của ta không giúp hệ sinh thái hồi phục nhanh hơn so với việc chúng tự phục hồi, thì có lẽ ta nên tập trung vào những tình huống khác mà hành động của chúng ta có thể tạo ra sự thay đổi.

Nguồn: futurism
Ảnh bìa: Janko Ferlič/unplash
Người dịch: Cải

• Ở London người ta trồng rau không cần ánh sáng dưới hầm trú bom
• Ghé thăm khu rừng mọc ra nội thất ở nước Anh
• Đi chân đất tốt cho sức khoẻ hơn bạn nghĩ