Đã từng có nhiều người đề nghị được thuê lại nơi này để làm thành các quán bar và tụ điểm giải trí nhưng vì điều kiện phòng cháy, chữa cháy không đảm bảo nên nó vẫn bị bỏ hoang từ sau thế chiến thứ hai. Với cây cối thì hẳn phòng cháy chữa cháy không phải là vấn đề lớn lao gì.

Không dễ dàng gì tìm được đất trồng rau ở giữa thành phố London nơi mỗi mét vuông đất đều vô cùng đắt đỏ. Nhưng đó là khi nói về không gian trên mặt đất. London hiện có một diện tích đất trống không hề nhỏ nằm dưới lòng đất ở dạng những các công trình thuộc hệ thống tàu điện ngầm cũ, hệ thống thoát nước và hầm bỏ hoang. Ước tính giá trị của những không gian bị lãng quên này có thể lên tới hàng tỉ bảng Anh.

Nhìn ra tiềm năng của những đường hầm bỏ hoang ấy, một công ty tên Zero Carbon Food đã thuê lại một trong những đường hầm trú bom từ thế chiến thứ hai dưới lòng Clapham (London) để… trồng rau. Đường hầm dài 430m này nằm ở độ sâu 33m dưới lòng đất vùng tây nam London hiện đang là “căn cứ” của dự án Growing Underground.

Nơi đây từng là chỗ trú ẩn khỏi các trận bom với sức chứa 8.000 người. Đã từng có nhiều người đề nghị được thuê lại nơi này để làm thành các quán bar và tụ điểm giải trí nhưng vì điều kiện phòng cháy, chữa cháy không đảm bảo nên nó vẫn bị bỏ hoang từ sau thế chiến thứ hai. Với cây cối thì hẳn phòng cháy chữa cháy không phải là vấn đề lớn lao gì.

Dân số London sẽ tăng 24% trong một thập kỉ tới nên nguồn cung cấp thực phẩm mới là rất cần thiết. Canh tác nông nghiệp trong thành phố không dễ gì thực hiện được trên mặt đất vì chi phí mặt bằng đắt đỏ. Nhưng đất ngầm lại rẻ đến đáng kinh ngạc. Growing Underground đã kí hợp đồng thuê khu hầm này trong 25 năm.

Khu vườn thủy canh này tiết kiệm đến 70% lượng nước so với hình thức canh tác truyền thống và có thể cho ra sản phẩm quanh năm, đồng thời giảm khoảng cách từ người bán tới người mua. Thực phẩm từ khu vườn Growing Underground không dùng thuốc bảo vệ thực vật và sử dụng ánh sáng nhân tạo thay cho ánh sáng mặt trời.

“Nhiều người lầm tưởng rằng nơi này sẽ trồng ra những loại thực phẩm kì quái. Nhưng chúng tôi chỉ làm ra những loại thực phẩm bình thường bằng phương pháp thủy canh mà thôi.”

Khu vườn ngầm gồm những kệ cây xếp theo tầng, chiếu sáng bằng đèn LED. Nhiệt độ và độ ẩm cùng dưỡng chất được kiểm soát bằng máy tính. Những kệ cây có nền làm từ xơ dừa, sợi gai dầu hay thảm. Nước hòa chất dinh dưỡng được bơm vào các chậu cây và vào lớp nền để nuôi dưỡng các loài cây được trồng trong vườn.

Đèn LED sẽ chiếu sáng khu vườn 18 tiếng mỗi ngày, nhiệt độ được duy trì ở mức 16^oC – 20^oC. Điều kiện này lí tưởng đến nỗi đã có người đề nghị Growing Underground trồng cần trong căn hầm này. “Trong vài năm vừa qua, công nghệ đèn LED đã phát triển tới mức chúng ta không cần dùng đến ánh sáng tự nhiên nữa. Bạn có thể thay đổi ánh sáng tùy theo loại cây mình trồng.”

Có những thắc mắc rằng trồng rau bằng ánh sáng nhân tạo thì bền vững hơn canh tác truyền thống ở điểm nào. Những người sáng lập cho biết nhà kính cần nhiều năng lượng để tạo ra ánh sáng và nhiệt lượng còn những bóng đèn LED họ sử dụng trong khu vườn ngầm đều là loại tiết kiệm năng lượng và có tuổi thọ lên tới chín năm. Họ cũng đang tìm kiếm các nguồn năng lượng khác như nhiệt tái chế từ hệ thống tàu điện ngầm ở London.

Trong căn hầm tránh bom này, Growing Undergrow tập trung trồng các loại rau ăn lá, rau thơm và rau mầm để làm salad. Những loại rau này sinh trưởng nhanh và không tốn quá nhiều diện tích. Hiện tại, trong không gian 550m² hầm, Growing Underground có thể cung cấp cho thị trường khoảng 20.000kg rau mỗi năm.

Kế hoạch tương lai của họ là mở trộng diện tích khu vườn lên 20.000m². “Chúng tôi sẽ thu hoạch rau vào 4 giờ chiều và khách hàng có thể thưởng thức chúng trong bữa trưa ngày kế tiếp. Hi vọng các thành phố khác cũng sẽ sớm áp dụng mô hình tương tự.”

“Dân số đang ngày càng gia tăng trong khi diện tích đất không thay đổi. Chúng ta cần phải tìm không gian khác để canh tác thực phẩm.”

U

Nguồn: Growing Underground và Wired
Biên dịch: Xanh Va
Ảnh: Growing Underground và Wired

• Scoby – Màng bọc thực phẩm sinh học được trồng như rau
• Lokal – trồng rau không cần đất, rút ngắn khoảng cách từ nông trại đến bàn ăn
• Mô hình nhà kính trồng rau hữu cơ thúc đẩy tạo việc làm tại Ecuador
• Phủ xanh mái nhà ở Texas bằng cây bản địa