Những năm 1950, Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở New York đã tổ chức một buổi triển lãm ảnh nổi tiếng với tên gọi “Gia đình con người” (The Family of Man). Với những bức ảnh chứa nhiều con người trong bối cảnh thế chiến, các chương trình truyền hình, những nơi đông đúc, triển lãm tôn vinh những hỗn loạn, khôi phục và ràng buộc chung của con người.

Ngày nay, một thiên tai toàn cầu khác đã khơi gợi nỗi sợ hãi của con người, trở thành điều kiện cần thiết cho sự sống còn của nhân loại.

Các quán cà phê dọc hai bên bờ Navigli ở Milan, đằng sau những cánh cửa chớp, hoà với dòng người Milan đã từng nhâm nhi rượu và các món khai vị bên cạnh con kênh đào. Quảng trường Thời đại giờ đây trở thành một thị trấn ma, cũng như thành phố Luân Đôn và Quảng trường Concorde ở Paris mới cách đây vài tuần đã luôn chật kín người.

Bộ sưu tập ảnh dưới đây kể một câu chuyện tương tự: Cũng một ngôi đền ở Indonesia, sân bay Haneda ở Tokyo, quán ăn Americana ở New Jersey, nhưng nay trống rỗng đã sinh sôi nảy nở như virus.

Thời báo New York gần đây đã cử hàng chục nhiếp ảnh gia bước ra để ghi lại hình ảnh của các quảng trường nhộn nhịp, bãi biển, khu hội chợ, nhà hàng, rạp chiếu phim, các khu du lịch và những nhà ga sầm uất. Không gian công cộng – bắt nguồn với từ chữ “agora” ở thời Hy Lạp cổ đại. Có vẻ hơi khó dịch nghĩa một chút, từ agora agora trong tiếng Homer nghĩa là “tập hợp”. Tới cuối cùng, nó ám chỉ một quảng trường hoặc không gian mở ở trung tâm của một thị trấn hoặc thành phố, nơi mà người Hy Lạp không thực sự coi một thị trấn là một thị trấn hay một thành phố là một thành phố đúng nghĩa, mà đó chỉ là một loại đền thờ nào đó để tụ tập.

Hàng ngàn năm sau, các quảng trường công cộng và nhiều không gian khác vẫn là một tiếng chuông thu hút, một cực nam châm, nơi chúng ta bị cuốn đến để giải trí và ủi an lẫn nhau, để lấy không khí tập thể, ăn mừng hoặc bài bạc, tập kết chính trị. Sau các cuộc nổi dậy ở Quảng trường Thiên An Môn, Quảng trường Tahrir, Quảng trường Taksim và các nơi khác, những người biểu tình Yellow Vest ở Pháp đã thể hiện sự bất mãn của họ vào năm ngoái không phải qua trang GoFundMe mà bằng cách chiếm đoạt các vị trí công cộng như Quảng trường République và Quảng trường l’Opéra ở Paris.

Cả hai quảng trường được xây dựng vào thế kỷ 19, và là một phần trong kế hoạch tổng thể của một quan chức Pháp, Nam tước Georges-Eugène Haussmann, người đã thiết lập lại những vùng đất rộng lớn của Paris sau khi thành phố được thông qua các quy định y tế mới vào năm 1850 nhằm chống lại dịch bệnh. Bên cạnh virus và các thảm họa thiên nhiên khác, các thành phố lớn trên khắp thế giới đã nhiều lần tái thiết các cơ sở hạ tầng mới và viết lại các quy định phân vùng nhằm đảm bảo các khoảng không gian và ánh sáng, đồng thời tạo ra không gian công cộng và kiến trúc mới. Một số bức ảnh bao gồm trong đây, hứa hẹn sẽ cải thiện phúc lợi công dân và đại diện cho biên giới mới của khát vọng con người.

Chúng cũng nhắc nhở chúng ta rằng vẻ đẹp thực sự luôn đòi hỏi sự có mặt của con người.

Tôi không có ý các tòa nhà, khu hội chợ, nhà ga và đền thờ trông vô hồn khi chúng đứng độc lập. Một số nơi này, giống như nhiều bức ảnh ở đây, là tác phẩm nghệ thuật. Ý tôi là những tòa nhà trống, quảng trường và bãi biển là những gì mà sách giáo khoa lịch sử nghệ thuật, những quảng cáo bóng loáng của khách sạn luôn tập trung trau chuốt để thu hút sự chú ý của người đọc. Chúng cố gắng truyền tải thông điệp bí ẩn từ thời gian, như những nhà thám hiểm đã qua đời với tàn tích của nền văn minh đã mất.

Chúng gợi lên sự lãng mạn của tàn tích thời gian.

Vẻ đẹp đòi hỏi một cái gì đó khác.

Đó là những khoảnh khắc mà chúng tôi nỗ lực ghi lại để ngày nào đó loài người sẽ lội ngược dòng thời gian để đọc lại chúng như những kí ức lịch sử mà chúng ta đang sống ở thì hiện tại.

Biên dịch: Astrono.
Nguồn: The New York Times