Tác giả tuần này của chúng ta Christine Perfetti, CEo tại Perfetti Media, một công ty tư vấn về nghiên cứu người dùng và đào tạo chuyên viên.

Nhiều người thiết kế đã tìm tới tôi để yêu cầu một dịch vụ tư vấn kiểm thử tính khả dụng (usability testing). Một trong những lý do họ tìm tới vì cho rằng kiểm thử tính khả dụng hẳn là phức tạp và gồm những quy trình phức tạp. Và họ tin rằng có một công ty chuyên làm việc đó sẽ tốt hơn.

Sau đó tôi đã nói họ rằng chúng tôi hiếm khi chạy thử usability testing nữa! Tại sao à? Vì theo kinh nghiệm của tôi cách tốt nhất để nghiên cứu tính khả dụng là tự mình làm nó. Vì thế tôi đã dành nhiều thời gian để giúp các nhóm học cách tự làm nó, chứ tôi không làm thay. Bằng cách tự tổ chức những buổi kiểm thử, các nhóm thiết kế có thể có được ngay phản hồi, dễ hơn và hợp lý hơn là thuê một công ty chuyên nghiệp bên ngoài.

Kiểm thử tính khả dụng không phải là quá trình phức tạp

Điều đầu tiên tôi nói với những người thiết kế là họ đã sai khi cho rằng usability testing hẳn rất khó làm. Nó là một kỹ thuật và ai cũng có thể học với một chút đào tạo và bỏ thời gian thực hành. Usability testing không phải là kiểu khoa học cao siêu và nó cần được diễn ra ở mỗi quy trình thiết kế nhằm giúp sản phẩm tốt hơn.

Tôi phát hiện ra hầu hết những nhóm thành công đều tự tổ chức những buổi kiểm thử bất cứ nơi nào có thể mà không cần đợi chờ nhóm kiểm thử chuyên biệt. Trong hầu hết những dự án thành công, nhóm có một ý tưởng tốt, họ nhanh chóng phác thảo và tạo ra prototype, và sau đó kiểm tra nó sớm nhất có thể.

Khi tôi làm việc với những nhóm design chưa từng thực hiện việc nghiên cứu này, tôi dạy họ những thứ cơ bản của usability testing, để họ quan sát tôi thực hiện một hoặc hai buổi kiểm thử, và sau đó để họ tự kiểm với những hướng dẫn của tôi. Sau một vài khoá như vậy, những người mới về kiểm thử sẽ có khả năng tự tổ chức các buổi kiểm thử cho mình.

Những chuyên gia kiểm thử như những Huấn luyện viên

Vậy thì đâu là vai trò của những nhà kiểm thử chuyên nghiệp? Trong những tổ chức từ vừa tới lớn, có rất nhiều dự án thiết kế đưa cho một người – đôi khi là cả phần còn lại của đội kiểm thử tính khả dụng – để tiến hành tất cả những nghiên cứu tính khả dụng mà đội thiết kế cần.

Cuối cùng thì một chuyên gia kiểm thử tính khả dụng thành công nhất sẽ có vai trò giống như một Huấn luyện viên người sẽ chỉ bảo, đưa ra các lời khuyên cho những tổ chức và dựa trên đặc điểm của mỗi dự án để có thứ cần tập trung, chỉ ra cách lên kế hoạch và tiến hành nghiên cứu và làm sao để phân tích số liệu. Họ có thể phục vụ nhóm thiết kế bằng cách chia sẻ những bài kiểm thử dành cho tính khả dụng, phỏng vấn, nghiên cứu chuyên môn, nghiên cứu thói quen, và những kỹ thuật nghiên cứu khác.

Làm sao để nhóm thiết kế tự tổ chức kiểm thử?

Nếu bạn chưa từng tổ chức một buổi kiểm thử nào, hãy tiến hành ngay lập tức. Hãy thử một buổi kiểm thử lần tới: Nó không hề phức tạp như chúng ta nghĩ.

Về cơ bản, kiểm thử tính khả dụng là việc để một người ngồi trước sản phẩm của bạn và xem họ sẽ làm gì. Mục tiêu của bạn là không giải thích những gì phía sau và bàn luận về sản phẩm – chỉ là quan sát xem những người dùng này thực hiện các tác vụ, các yêu cầu thế nào.

Một lần nữa tôi muốn nhấn mạnh việc tự tổ chức những buổi kiểm thử nội bộ không chỉ tiết kiệm chi phí cho công ty của bạn mà còn khiến sản phẩm đặt yếu tố “hiệu quả” lên hàng đầu.

Vậy nên thay vì thuê những tổ chức chuyên nghiệp để kiểm thử tính khả dụng, bạn có thể tìm ai đó hướng dẫn bạn hoặc nhóm tổ chức những buổi này. Không mất thời gian để bạn có thể tổ chức một buổi kiểm thử thông thường và đem lại giá trị lâu dài cho dự án. Nhóm thiết kế của bạn sẽ tự dễ dàng vượt qua những khó khăn.