Sự khởi đầu của tạp chí in

Ấn phẩm đầu tiên được gọi là tạp chí, là Erbauliche Monaths Unterredungen của Đức, được phát hành vào năm 1663. Đây là một ấn bản văn học và triết học, sau đó được phát hành thành một số tạp chí với các chủ đề giống nhau, nhắm đến tầng lớp đọc giả tri thức.

Phạm vi chuyên đề rất hẹp và chủ yếu được viết bởi một tác giả. Một ấn phẩm tương tự như các tạp chí ngày nay (gồm các chủ đề khác nhau và gồm nhiều tác giả) xuất hiện vào năm 1672, khi tác giả người Pháp Jean Donneau de Vize tạo ra Le Mercure Galant. Tạp chí này kết hợp nhiều chủ đề khác nhau như tòa án, nhà hát và văn học, từ đây, khái niệm tạp chí bắt đầu được nhân rộng khắp châu Âu. Tạp chí đầu tiên cho phụ nữ, Ladie Mercury, được ra mắt tại London vào năm 1693. Tất nhiên, những ấn phẩm này trong thời gian đầu được gọi là ấn phẩm định kỳ.

Cảm ơn người Ả Rập

Cái tên “tạp chí” xuất hiện vào năm 1731 với sự ra mắt của tạp chí Gentleman’s Magazine. Từ “tạp chí” xuất phát từ tiếng Ả Rập có nghĩa là nhà kho – được sử dụng để mô tả nơi lưu trữ số lượng lớn hàng hóa khác nhau, một cách dùng tương tự được sử dụng để mô tả một cuốn sách chứa nhiều thông tin hữu ích cho du khách và thủy thủ.

Thành công của tạp chí khá tuyệt vời, nhưng chi phí thậm chí còn cao hơn. Chi phí in ấn cao, và số lượng bản in không thể quá một trăm nghìn, bởi vì về mặt kỹ thuật thời đó không thể nhét một lượng giấy lớn hơn thông qua máy in được. Phân phối cũng là một vấn đề bởi vì rất khó di chuyển số lượng lớn tạp chí ở khoảng cách xa.

Trang quảng cáo đầu tiên

Trong thế kỷ 19, độc giả không chỉ là những người thuộc tầng lớp thượng lưu mà còn cho cả tầng lớp trung lưu. Điều này là khởi nguồn cho các tạp chí gia đình đầu tiên, chẳng hạn như, Dickens Household Word. Trong thế kỷ 19, nỗ lực gia tăng đã được thực hiện để giảm giá các tạp chí. Tại thời điểm này, quảng cáo đầu tiên đã xuất hiện, nhưng không nhiều vì quảng cáo được tính bằng thuế đặc biệt, cho đến năm 1853.

Sau khi bãi bỏ thuế, số lượng quảng cáo không tăng vì nhiều nhà xuất bản vẫn tránh loại thu nhập này (tạp chí Readers Digest đã không xuất bản quảng cáo cho đến năm 1955). Vào cuối thế kỷ 19 với sự phát minh của máy in dập quay, số lượng bản in tăng lên dẫn đến giá thành giảm xuống và từ đó, chúng ta bước vào thế kỷ đánh dấu sự phát triển của tạp chí – thứ đã trở thành một trong những phương tiện truyền thông hàng đầu thế giới.

Với sự tiến bộ công nghệ, việc sử dụng hình ảnh, tạp chí ngày càng trở nên hấp dẫn đối với các nhà quảng cáo. Cơ quan quảng cáo đầu tiên được thành lập vào năm 1890 và từ thời điểm đó, quảng cáo bắt đầu phát triển.

Sự nổi lên của các tạp chí

Vào đầu thế kỷ 20, xuất hiện một trong những biểu tượng quan trọng nhất trong thế giới xuất bản, William Randolph Hearst. Là chủ nhân của một số tờ báo trên khắp nước Mỹ, anh tham gia vào trận chiến tàn nhẫn với người thầy của mình, Joseph Pulitzer. Trong cuộc chiến tranh giành độc lập Cuba, Hearst và Pulitzer đã xuất bản trên các tờ báo của họ về những hình ảnh của quân đội Cuba bị tra tấn và chết đói. Tại thời điểm này phát sinh thuật ngữ “báo chí màu vàng”, đánh dấu cách tiếp cận giật gân để trình bày các sự kiện.

Hearst mở rộng đế chế của mình đến các nhà xuất bản tạp chí khác, bắt đầu với Good Housekeeping nổi tiếng, National Geographic và Harper’s Bazaar. Bên cạnh tạp chí của Hearst, một số ấn phẩm quan trọng khác xuất hiện như tạp chí Vogue của Conde Nast, tạp chí Vanity Fair và tạp chí tin tức Time, mà người khởi đầu, Henry Luce, được coi là nhà xuất bản có ảnh hưởng nhất trong lịch sử.

Hadden chịu trách nhiệm hình thành khái niệm về tạp chí tin tức chính trị, và ông là biên tập viên của tờ Time, đã tạo nên cá tính của tạp chí, đã có được độc giả trung thành và mang lại lợi nhuận tài chính cho công ty. Cùng một công ty sẽ phát hành một số tạp chí nổi tiếng như tạp chí Life, tạp chí Sports Illustrated và Money.

In màu toàn tập và báo chí ảnh

Hadden đã ảnh hưởng đến văn hóa đại chúng theo một cách đặc biệt đến nỗi ông đã thay đổi hình thái suy nghĩ và hành vi của con người trong thế kỷ 20. Thật không may, mất rất trẻ ở tuổi 30, đối tác của ông Henry Luce tiếp tục sự phát triển của tạp chí Time , và trở thành tượng đài truyền thông lớn nhất trong vài thập kỷ tới.

Song song với sự phát triển của Time , tạp chí Fortune đã được xuất bản, có nguồn gốc từ các trang kinh doanh của tạp chí Time. Fortune được đánh giá là tạp chí tốt nhất và có ảnh hưởng nhất nước Mỹ. Bên cạnh đó bị ảnh hưởng nặng nề bởi thế giới tài chính, Fortune được biết đến là tạp chí in chất lượng cao đầu tiên, với toàn bộ các trang được in màu.

Fortune cũng phát minh ra báo chí ảnh, điều khiến tạp chí Life nổi tiếng vài năm sau đó. Tuy nhiên, do chi phí in ấn ngày càng tăng, Fortune bắt đầu mất lợi nhuận, và vào năm 1948 được thiết kế lại, cả về hình ảnh và nội dung, và trở thành một tạp chí tài chính bình thường.

“Elle” sẽ thay đổi cách phụ nữ suy nghĩ

Vào thời điểm trước Thế chiến thứ hai Châu Âu, ở Pháp, có người phát hành một tạp chí đã thay đổi cách mà phụ nữ tư duy, phát biểu và cảm nhận về bản thân họ. Đó là Helene Gordon Lazareff và tạp chí Elle (tiếng Pháp nghĩ là “cô ấy”) của cô được ra mắt vào năm 1945. Elle hàng tuần hướng dẫn phụ nữ Pháp cách để trở nên hấp dẫn và xinh đẹp. Tạp chí đã thành công vang dội, nhiều người nhận định Helene và Elle rất có ích cho độc giả của cô.

Một trong những tài năng khác của Helene là cô có thể tìm đúng người vào đúng thời điểm, biết cách tạo ra một ngôi sao. Năm 1947, Helene quảng bá cho nhà thiết kế chưa nổi tiếng Dior và bộ sưu tập New của ông, vào năm 1950, cô đặt trên trang bìa, lúc đó chưa được biết đến, Brigitte Bardot, vào năm 1952, cô thuê Francoise Giroud, một nhà nữ quyền sau đó điều hành L’Express hàng tuần nổi tiếng của Pháp. Năm 1958, cô quảng bá sự trở lại của Coco Chanel, mặc dù tại thời điểm đó báo chí Pháp không ủng hộ Mademoiselle nổi tiếng.

Trong lịch sử xuất bản, không có biên tập viên nào có tác động lâu dài với tạp chí như là Helene. Cô rời tạp chí năm 1972, doanh thu thời điểm đó khoảng một triệu bản. Năm 1988, cô chết vì bệnh Alzheimer, doanh thu của Elle giảm xuống còn 370 000 bản.

Kỷ nguyên vàng và Mad Man

Ở phía bên kia Đại Tây Dương, Hoa Kỳ bắt đầu kỷ nguyên vàng của tạp chí. 

Manhattan là nơi sản sinh thế hệ các nhà thiết kế và giám đốc nghệ thuật – những người mang thiết kế và quảng cáo đến với tạp chí. Một số tòa nhà ở Manhattan là nơi làm việc của một trong những gã khổng lồ – Alexey Brodovitch cho Harper’s Bazaar, Leo Lionni cho Fortune, Steve Frankfurt cho Young & Rubicam, Herb Lubalin cho Hennessey, Henry Wolf cho Esquire, Art Paul cho Playboy và Alexander Liberman cho Conde Nast.

Tuy nhiên, dù là những tên tuổi lớn, việc tạo ra tạp chí rất khó khăn và tốn thời gian. Không có máy tính và Photoshop toàn năng, mọi thứ được thực hiện thủ công, và các công cụ chính là bút chì, tẩy, thước kẻ, băng keo. Mất tận bốn tháng để tạo ra một ấn phẩm hoàn chỉnh.

Một trong những tạp chí tốt nhất và có ảnh hưởng nhất của thời đại vàng, cả trực quan và theo nghĩa đen, là Esquire . Ra mắt từ năm 1933, nhưng thời gian hoạt động mạnh mẽ nhất của Esquire là vào giữa thế kỷ 20, khi Henry Wolfe làm đạo diễn nghệ thuật. Ông đã biến tạp chí dành cho nam giới này ngập tràn trong hình ảnh và hình minh họa mướt mắt. Những cây bút văn học vĩ đại đã viết cho Esquire là Dos Passos, Salinger, Huxley, Camus, Steinbeck, Pirandello và nhiều cây bút vĩ đại khác của thời đại đó.

Sự tiến hóa của tạp chí

Tại Đức vào năm 1959, tạp chí huyền thoại Twen được phát hành. Twen là tạp chí đầy “khiêu khích” với các độc giả trẻ tuổi, bao gồm hình ảnh khiêu dâm và những bài báo phân tích thông minh. Biên tập viên của Twen muốn thu hút thế hệ trẻ – những người luôn khao khát được khẳng định bản thân-  và điều nay đã khiến họ thành công.

Trong thập niên bảy mươi, xuất hiện một loại tạp chí về các ngôi sao – People. Ấn phẩm đầu tiên của People đăng đàn vào năm 1974. Kể từ đó People trở thành tạp chí bán chạy nhất. 

Được xuất bản lần đầu vào năm 1886 với tư cách là tạp chí gia đình, chỉ đến những năm 60 Cosmopolitan mới trở nên nổi tiếng. Tổng biên tập Helen Gurley Brown đã tập trung tại Cosmo để làm tạp chí cho phụ nữ. Một Cosmopolitan mới tập trung vào vấn đề của người phụ nữ trẻ và cách nói chuyện cởi mở về tình dục. Mô hình này vẫn tồn tại cho đến ngày hôm nay, làm cho Cosmopolitan trở thành một trong những tạp chí phụ nữ bán chạy nhất.

Ở mặt khác còn có tạp chí thời trang. Nổi tiếng nhất trong số đó là Vogue và Harper’s Bazaar. Cuộc đua của họ kéo dài hơn một thế kỷ, từ đó về sau có thêm vài đối thủ mới. Vào đầu những năm 1980 Vanity’s Fair đã được phát hành lại.

Ngày càng có nhiều ấn phẩm xuất hiện trên các quầy báo, nhưng cũng có nhiều ấn phẩm biến mất. Trong số các ấn phẩm thành công chắc chắn phải có tạp chí của Anh Quốc, Face và Arena , nhưng cả hai đều ngừng hoạt động vào những năm 2000. Đầu những năm 90 bắt đầu xuất hiện các tạp chí chuyên ngành về phát triển công nghệ thông tin, trong đó hay ho nhất và được tôn trọng nhất, cho đến tận ngày nay là Wired.

Ngành in ấn sẽ không chết

Một số người đã dự đoán cái chết của tạp chí, giống như cách họ đã dự đoán cái chết của báo chí vào những năm 90, nhưng không có tờ báo nào chết, và tạp chí cũng sẽ không. Sẽ vẫn có các tạp chí in, bất kể phiên bản máy tính bảng phổ biến ra sao. Vâng, những con số sẽ giảm nhưng họ sẽ không bao giờ chết!

IPad là công cụ hiện đại, tuyệt vời, nhưng nó không bao giờ có thể thay thế cảm giác từng tờ giấy thô nhám chạm khẽ ngón tay của bạn, hay mùi thơm từ các trang in mới. 

Tạp chí định hình cuộc sống của mỗi người. Đó là những trang giấy nhiều màu gợi ý ta cách ăn mặc, hướng dẫn ta nấu ăn, thấu hiểu suy nghĩ của ta về bản thân và về thế giới. Dù đây là thời đại của Internet, ta vẫn sẽ tiếp tục thưởng thức cuộc sống qua từng mẩu tin trên tạp chí, nghiền ngẫm từng bài xã luận, chiêm nghiệm từng tiêu đề. Còn gì tuyệt vời hơn sau một ngày làm việc vất vả, ta trở về nhà, ngồi trên ghế sofa và đọc cuốn tạp chí yêu thích của mình?

Tác giả: Nikola
Người dịch: Lynnette Dinh
Nguồn: magazinedesigning