Những mức kỷ lục này làm dài thêm danh sách cột mốc nhiệt độ được ghi nhận trong vòng 15 tháng qua. Chúng phần nào cho thấy thực trạng hành tinh này đang dần nóng lên khi lượng khí nhà kính tăng do hoạt động của con người.

Việt Nam vừa trải qua một tuần ngột ngạt, sống sót qua những ngày nắng nóng thiêu đốt gần chạm mức kỷ lục nhiệt độ. Đáng buồn thay đó không phải hiện tượng cá biệt tại một vùng hay một quốc gia nào. Tuần cuối tháng 6, đầu tháng 7 vừa qua, cả bắc bán cầu đã chìm trong một màu đỏ khi mà kỷ lục nhiệt độ cao nhiệt ở nhiều nơi liên tục được ghi nhận.

Từ những vùng thường có mùa hè khá ôn hòa như Ireland, Scotland và Canada cho đến Trung Đông nắng cháy, nhiều nơi trên Bắc bán cầu vừa trải qua hơn một tuần cuối tháng 6, đầu tháng 7 với ​​thời tiết nóng nhất từng được ghi nhận.

 Những khu vực chịu áp suất nhiệt lớn hay xảy ra hiệu ứng vòm nhiệt nằm rải rác trên Bắc bán cầu. Đài CBC (Canadian Broadcasting Corporation) của Canada đưa tin rằng mức nhiệt độ cao này chính là nguyên nhân gây ra 54 trường hợp tử vong ở phía Nam Quebec, chủ yếu ở Montreal và khu vực lân cận nơi phải chịu mức nhiệt độ kỉ lục.

Ở phía Bắc Siberia, dọc theo bờ biển Bắc Băng Dương – nơi không có nhiều đài quan sát thời tiết – các phân tích mô hình cho thấy nhiệt độ tăng hơn 20 độ so với bình thường vào ngày 5 tháng 7, lên hơn 32 độ.

Nhà khí tượng học Nick Humphrey cho biết: “Đây là hiện tượng hiếm gặp và là mức nhiệt độ cao nhất tôi từng chứng kiến ở tận khu vực phía bắc này”.

Các phân tích mô hình của châu Âu cho thấy nhiệt độ ở miền bắc Siberia dọc theo Bắc Băng Dương tăng hơn 40 độ so với bình thường vào đầu tháng 7.

Châu Phi cũng sẽ phải đối mặt với nguy cơ trải qua mức ​​nhiệt độ nóng nhất từng được ghi nhận: 51,3 độ C ở Algeria. Mức nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận tại châu Phi là 50,7 độ C vào ngày 13 tháng 7 năm 1961, tại Ma-rốc

Tuy không có một ghi chép riêng biệt nào chứng minh được sự tăng nhiệt này là do trái đất nóng lên nhưng khi xem xét các hiện tượng trên toàn cầu, ta có thể thấy mức kỉ lục nhiệt cực đoan này phù hợp dự đoán về những hiện tượng cực đoan ngày càng phổ biến khi trái đất nóng lên.

Hãy cùng xem thế giới đã trải qua đợt nắng nóng vừa qua ra sao:

 Bắc Mỹ

 Một vòm nhiệt khổng lồ và gay gắt đã bao trùm hai phần ba phía đông Hoa Kỳ và đông nam Canada từ những ngày cuối tháng 6. Thời tiết không chỉ nóng hơn mà còn đặc biệt ẩm ướt.

• Đại học California Los Angeles chứng kiến mức nhiệt cao nhất từ trước đến giờ ở mức gần 44 độ vào ngày 6/7. Mức nhiệt độ cao kỉ lục cũng được ghi nhận tại một số địa điểm khác ở miền Nam California.
• Tại Denver cũng đã xuất hiện mức nhiệt độ cao kỷ lục ở 41 độ vào ngày 28/6.
• Khu vực Mount Washington, New Hampshire, đã được trải nghiệm mức cao nhiệt của điểm nhiệt độ thấp nhất là 15 độ (mức nhiệt độ thấp trung bình ở đây là 5 độ) vào ngày 2/7.
• Mức nhiệt độ thấp nhất ở Burlington, Vermont, cũng ở mức kỷ lục 26,7 độ vào ngày 2/7 so với mức trung bình 16 độ cùng kì.
• Montreal ghi nhận nhiệt độ cao nhất trong 147 năm là 36,6 độ (so với mức trung bình 26 độ) vào ngày 2/7. Thành phố cũng đã phải trải qua một đêm có mức nhiệt độ và độ ẩm cực đoan.

Châu Âu

Nhiệt độ tăng cao cũng đã ảnh hưởng tới quần đảo Anh trong những ngày cuối tháng 6, đầu tháng 7. Nhiệt độ ngột ngạt khiến các con đường và mái nhà ở đây cong vênh.

Kênh Weather Channel đã đưa tin về nhiều mức nhiệt cao kỷ lục:

• Ở Scotland, Glasgow nhiệt ngày nóng nhất là 31,9 độ.
• Tại Ireland, khu vực Shannon đã có một ngày nắng nóng kỷ lục ở mức 32 độ.
• Ở Belfast Bắc Ireland, nhiệt độ vào ngày 28/6 cũng ở mức 29,5 độ. Còn ở Castlederg nhiệt độ đã lên ngưỡng 30,1 độ vào ngày 29/6.
  

(Nhiệt độ trung bình vào mùa hè ở những khu vực này chỉ vào khoảng 20 độ).

Lục địa Âu-Á (Eurasia)

Hiện tượng vòm nhiệt đã liên tục duy trì ở khu vực Eurasia trong tuần cuối tháng 6, đầu tháng 7, gây ra những ngày ngày nắng nóng bất thường. 

• Thủ đô Tbilisi của Georgia đã ghi nhận mức nhiệt độ cao kỷ lục là 40,5 độ vào ngày 4/7.
• Thủ đô Yerevan của Armenia đã phải trải qua ngày 2/7 trong mức nhiệt 42 độ, mức nhiệt độ cao nhất từng ghi nhận ở đây.
• Một số địa điểm ở miền nam nước Nga cũng đã chịu những ngày nắng nóng nhất trong lịch sử vào ngày 28/6.

Một mô hình dự báo và mô phỏng thời tiết GFS (Global Forecast System) cho thấy một khu vực áp suất cao trên cao (mái vòm nhiệt) phía trên khu vực Eurasia vào ngày 2/7. (TropicalTidBits.com)

Trung Đông

• Khu vực Quriyat của Oman đã ghi nhận mức nhiệt độ thấp nhất trong ngày 28/6 là 42,6 độ. Đây là mức nhiệt độ thấp nhất trong ngày cao nhất từng ghi nhận trên thế giới.
• Trong tháng Tư, Pakistan đã phải trải qua những ngày nóng nhất khi nhiệt độ lên tới 50,2 độ.

Những mức kỷ lục này làm dài thêm danh sách cột mốc nhiệt độ được ghi nhận trong vòng 15 tháng qua. Chúng phần nào cho thấy thực trạng hành tinh này đang dần nóng lên khi lượng khí nhà kính tăng do hoạt động của con người.

Trước đó, chúng ta vừa trải qua năm 2017, một trong những năm nóng nhất được ghi nhận trong lịch sử thế giới với các mức nhiệt cực đoan trên khắp trái đất.

• Trong tháng 11/2017, nhiệt độ tại vùng Dallas đã chạm mốc 32 độ tới 3 lần. Đây là mức nhiệt chưa từng được ghi nhận trước đó vào tháng mùa đông ở đây.
• Vào cuối tháng 10/2017, nhiệt độ tăng vọt lên mức 42,2 độ ở miền Nam California. Đây là mức nhiệt cao nhất được ghi nhận trong khoảng thời gian cuối mùa thu trên khắp nước Mỹ.
• Vào ngày 1/9/2017, San Francisco chứng kiến mức nhiệt 41,1 độ, xô đổ mọi kỷ lục về nhiệt độ của khu vực này trước đó.
• Thượng Hải cũng đã được nếm trải mức nhiệt cao kỷ lục 40,9 độ vào cuối tháng 7/2017.
• Vào giữa tháng 7/2017, tại Tây Ban Nha đã xuất hiện mức nhiệt cao chưa từng có tại đây ở mức 46,9 độ tại Sân bay Cordoba (ở phía nam Tây Ban Nha).
• Cuối tháng 6/2017, vùng Ahvaz, Iran đã trải qua mức nhiệt cao kỷ lục từng ghi nhận ở nước này là 53,7 độ.

Những số liệu trên cùng với những phân tích như tháng 4 vừa qua trái đất vừa trải qua tháng thứ 400 liên tiếp có mức nhiệt cao hơn bình thường là những bằng chứng hết sức chân thực cho thực trạng trái đất nóng lên. Liệu chúng ta sẽ còn tiếp tục chứng kiến những “kỷ lục” nhiệt độ đáng buồn nào nữa?

Nguồn: Washington Post
Dịch: Xanh Va

• Xà phòng chống trơn lấy cảm hứng từ trụ chắn sóng
• Ngư dân Ấn Độ đồng lòng tìm giải pháp cho rác nhựa ở đại dương
• Rừng cây thành thị ở Anh có thể hấp thu lượng khí thải tương đương với rừng nhiệt đới