“Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu có những mảnh gỗ trong các tác phẩm của mình có tuổi thọ lớn hơn một đời người. Có người từng nói với tôi rằng những mảnh rễ của những cây họ gỗ đỏ có thể có tuổi hàng nghìn năm.”

Ý tưởng cho những tác phẩm đặc biệt này bắt đầu từ bản vẽ chì những chiếc mặt nạ hoang dã thời đại học. Sau khi trót “khoe khoang” với cả lớp về những chiếc mặt nạ phức tạp làm từ vật liệu tự nhiên chưa từng có ai làm trước đây, Bennet đã dùng các nguyên liệu như gỗ, đá, vỏ sò… mà anh thu thập theo sở thích từ trước đó, để làm ra một chiếc mặt nạ thực sự.

Khi đang lang thang trong rừng để tìm kiếm vật liệu như thường lệ, Bennett đã nhìn thấy những mẩu gỗ mang hình đôi mắt, lỗ mũi và môi. Anh nhanh chóng hoàn thành hai chiếc mặt nạ nữa từ cảm hứng này.

Sở thích dần trở thành một hướng phát triển nghệ thuật và kinh doanh mới. Bennett bắt đầu làm ra các khuôn mặt bằng việc ghép các mảnh gỗ lại với nhau. Sau nhiều năm miệt mài tạo ra những tác phẩm một mặt, Bennett bắt đầu làm ra những tác phẩm đa chiều hơn như một chiếc đầu hoàn thiện hay một cơ thể người.

Bennett dùng chất kết dính để gắn những mẫu gỗ tìm được trong tự nhiên thành hình dạng mình tưởng tượng ra. Tùy theo tính chất gỗ và kết cấu của tác phẩm mà Bennett sẽ dùng loại keo phù hợp. Đối với các tác phẩm chỉ có mặt trước thì mặt sau sẽ được gia cố bằng epoxy để đảm bảo hình dạng. Khi đã hoàn thiện, tác phẩm sẽ được sơn phủ một lớp bảo quản. Mặt sau sẽ được chống thấm bằng các chất như urethane.

Nói về sự lựa chọn vật liệu của mình, Bennett chia sẻ: “Mỗi loại vật liệu được dùng trong nghệ thuật đều từ tự nhiên. Tôi tin rằng những tác phẩm của mình là ví dụ sinh động cho điều ấy.”

Mỗi tác phẩm ra đời là kết quả của vô số lần thử nghiệm. Thời gian trung bình để hoàn thành mỗi tác phẩm trên vào khoảng 50 tiếng. Tuy nhiên, phần lớn thời gian Bennett chỉ hoàn thành được 80% tác phẩm rồi sẽ phải đợi tìm được mảnh gỗ phù hợp để hoàn thiện nốt tác phẩm. Đôi khi thời gian chờ đợi tìm được đúng mảnh ghép cuối cùng ấy lên tới vài năm.

Trong 17 năm, Bennett đã làm được khoảng 35 tác phẩm từ những mảnh gỗ tự nhiên. Con số này không đáng kể so với số lượng tác phẩm của nhiều nghệ sĩ khác. Nhưng nếu xét đến quá trình tìm kiếm vật liệu và công đoạn lắp ghép hơn 500 mảnh nhỏ lại với nhau thì số lượng tác phẩm như vậy cũng đủ khiến người ta trầm trồ. Bennett chỉ sử dụng các mảnh gỗ được thiên nhiên và thời tiết bào mòn chứ anh không hề chạm khắc một nét nào lên chúng.

Phần lớn người xem khi nhìn vào các tác phẩm của Bennett sẽ thấy được sự thần bí và kì ảo trong đó. Những khuôn mặt và dáng hình trông như linh hồn của những khu rừng: bí ẩn, huyền ảo, khó hiểu nhưng đầy cuốn hút. Thật khó tưởng tượng ra làm sao Bennett có thể hình dung ra những khuôn mặt ấy và lắp ghép những mảnh gỗ ngẫu nhiên thành những tác phẩm sống động như vậy.

Câu trả lời nằm ở một hội chứng mang tên pareidolia – nhìn thấy những khuôn mặt trong đồ vật, cảnh vật xung quanh. Thường thì ai cũng có lần nhìn thấy những khuôn mặt ở những thứ có cấu trúc cơ bản của một khuôn mặt (mắt, mũi, miệng) nhưng những người có hội chứng pareidolia sẽ nhìn thấy những ảo giác khuôn mặt ấy thường xuyên hơn và trong những cấu trúc phức tạp hơn.

Với Bennett thì ngoài cấu tạo của khuôn mặt người, anh thường tìm thấy những gợi mở cho tác phẩm từ trong thiên nhiên hoang dã. Nhìn thấy một mảnh gỗ trong rừng hay trên bờ sông, anh sẽ mường tượng ra vị trí của nó trong tác phẩm bằng màu sắc và hình dáng của nó. Điều này có thể lí giải cho nét đẹp hoang dã và kì bí trong những tác phẩm của Bennett.

Mỗi tuần Bennett dành ra ba ngày để tìm kiếm vật liệu cho các tác phẩm. Anh tìm chúng trong rừng, sa mạc hay nhặt những mảnh gỗ trôi dạt lên bờ sông, bờ biển. Tính đến nay, anh đã dùng những mảnh gỗ tìm được ở gần 40 bang ở Mỹ, Canada, Mexico và Ireland trong các tác phẩm. Bennett hi vọng có thể đi vòng quanh thế giới để gom góp những mẩu gỗ tự nhiên khắp nơi vào bộ sưu tập nguyên liệu của mình.

“Tôi thích lắp ghép các mảnh gỗ tới từ những vùng địa lí và khoảng thời gian khác nhau lại trong một tác phẩm. Chúng luôn khiến tôi thấy thật kì diệu. Tôi thường tự hỏi mảnh gỗ này tới từ cây gì, nó đã bao nhiêu tuổi, từ đâu tới hay nó đã trôi dạt bao lâu trước khi tới đây.
Tôi cũng sẽ không ngạc nhiên nếu có những mảnh gỗ trong các tác phẩm của mình còn có tuổi thọ lớn hơn một đời người. Có người từng nói với tôi rằng những mảnh rễ của những cây họ gỗ đỏ có thể có tuổi hàng nghìn năm.”

Bennett

Chọn một hướng đi tốn thời gian và công sức hơn nhiều loại hình nghệ thuật khác nhưng Bennett rất hài lòng về lựa chọn của mình. “Nhờ công việc này mà tôi có lí do chính đáng để tìm về với thiên nhiên hoang dã. Hòa mình vào tự nhiên khiến tôi thấy cuộc đời phong phú hơn.”

Bàn về cảm hứng sáng tạo và ý nghĩa những tác phẩm của mình, Bennett chia sẻ:

“Điều tôi thích nhất trong công việc của mình có lẽ là lúc đi tìm kiếm ‘báu vật’ trong tự nhiên mà không biết mình sẽ tìm được gì. Tương tự như vậy, tôi không thực sự biết tác phẩm cuối cùng sẽ ra sao khi bắt đầu một dự án. Mọi thứ sẽ dần thành hình trong quá trình làm việc.
Tôi tin rằng mỗi tác phẩm, nhìn rộng ra, thực chất là kết quả của những quyết định trong đời mình. Vì lí do nào đó mà tôi tới một nơi, để rồi tìm được ở đó những mảnh gỗ vốn không liên quan nhưng lại cùng thuộc về một tác phẩm trong tương lai. Những cuộc hành trình của những mảnh gỗ đến với tôi và đến với những phần khác của tác phẩm thật đáng kinh ngạc và tuyệt diệu.”

Trong tương lai, Bennett hi vọng có thể mang tác phẩm của mình đi triển lãm khắp thế giới hay xuất hiện trong các bộ phim.

Nguồn: Eyevan Tumbleweed và Interview.net
Biên tập: Xanh Va
Ảnh, video: Eyevan Tumbleweed

• Kate Kato và tạo hình thiên nhiên bằng giấy tái chế
• Tuyệt tác đèn trần từ sợi tự nhiên và chai nhựa của thổ dân Úc
• Thermoroot – Vật liệu mới chống cháy và cách âm từ rễ cây