Bộ tham mưu của Pixar và tầm quan trọng của văn hóa sáng tạo

Con người có nên thật thà hay không? Hầu hết mọi người sẽ gật đầu không ngần ngại. Nhưng khi bạn đặt câu hỏi này vào những ngữ cảnh khác nhau, câu trả lời sẽ dần dần chuyển thành “chắc là không”.

Ví dụ: “Mọi người có nên thật thà trong buổi họp có ban quản lý?”. Đến đây bạn bắt đầu suy nghĩ về công việc, danh tiếng, rồi cả “mình có được nói vậy không?”. Nếu chúng ta mở rộng ngữ cảnh ra, chắc chắn rất ít người có thể nói mình thật thà trong môi trường làm việc.

Nhưng như vậy lại tạo ra thế nan giải. Để giải quyết vấn đề của một doanh nghiệp hay sản phấm, chúng ta cần sự cởi mở trong suy nghĩ. Chúng ta cần người có thể chỉ ra khi có việc gì sai. Bởi vì có ai muốn ra mắt một sản phẩm, dịch vụ hay tính năng không tốt ra thị trường? Trong môi trường 1-1, chúng ta rất dễ cởi mở. Tuy nhiên khi trong một nhóm, bản năng động vật của chúng ta bắt đầu lấn át, và chúng ta sợ. Thường thì ai cũng muốn nói ý kiến mà mọi người sẽ tán dương thay vì làm kẻ nổi loạn trong phòng họp. Trong thâm tâm, chúng ta luôn muốn hòa mình vào đám đông.

Vậy điều này liên quan gì đến Pixar? Họ đã thiết kế thành công một môi trường tôi gọi là thực sự sáng tạo để những ý tưởng vĩ đại có thể phát triển. Họ làm thế không phải vì mốt hay vì Cẩm nang Kinh doanh Harvard khuyến nghị điều đó. Họ đã tạo ra được một văn hóa sống động từ các poster trên hành lang cho đến những cuộc họp quản trị.

Dấu hiệu nhận biết một nền văn hóa sáng tạo là mọi người có thoải mái chia sẻ quan điểm, ý kiến, và phê bình lẫn nhau hay không. Sự không trung thực, nếu không kiểm soát, sẽ dẫn đến những môi trường tiêu cực – Ed Catmull

 

Cụ thể hơn, điều này nghĩa là sao?

Có một cơ chế mà Pixar luôn sử dụng, họ gọi nó là – Bộ tham mưu. Cứ mỗi vài tháng, họ sẽ tổ chức một cuộc họp mà trong đó mọi người có thể bàn luận thoải mái về tiến độ của những bộ phim. Mục đích của cuộc hợp này rất đơn giản: đem những người nhiệt tình nhất vào một phòng, đặt vấn đề với họ và khuyến khích họ trung thực và cởi mở cùng nhau. Với những ai cảm thấy lòng trung thực là một trách nhiệm, việc cởi mở cũng dễ dàng và thật lòng hơn. Họ có thể nói bất cứ điều gì mà không cảm thấy rằng mình sẽ bị đuổi việc hay mang tiếng xấu. Không ai có quyền hành đặc biệt và mọi người đều bình đẳng. Nhưng nguyên tố chính, trên hết, vẫn là sự trung thực. Đó là tại sao, Bộ tham mưu có thể dẫn dắt Pixar.

 

Mục đích của Bộ tham mưu là gì?

Bản quyền: Pixar Animation Studios

Bạn ngồi trong căn phòng cùng với những người thông minh và đáng kính để bàn luận tương lai của công ty. Bạn sẽ nghĩ về hậu quả lời nói của mình, bạn sẽ nghĩ đến công sức mà người khác bỏ ra cho công việc của họ trước khi nhận xét, rồi khi bạn nói một điều gì đó ngu ngốc mà chả ai màn tới, bạn sẽ nghĩ: “Tôi phải đóng vai kẻ khờ khạo bao nhiêu lần nữa đây?”. Đến lúc đấy, bạn sẽ không còn nghĩ tới chuyện phát ngôn thật lòng nữa, bạn sẽ chuyên tâm làm một kẻ ngoan ngoãn trước mặt những người sếp của mình.

Những người theo đuổi các dự án sáng tạo phức tạp thường rất dễ mất đi tầm nhìn. Để tạo nên một thứ vĩ đại, bạn phải hòa mình vào chính nó, trong cả cuộc sống và nhịp thở. Nhưng đó cũng là lí do bạn lơi là những yếu tố quan trọng khác và đến một lúc nào đó, bạn luôn cần một lời bình thực tâm để kéo bạn trở về thực tại.

 

Bộ tham mưu có gì khác với những cơ chế phản hồi khác?

Có 2 yếu tố phân hóa. Đầu tiên, Bộ tham mưu bao gồm những người có kiến thức chuyên sâu về vấn đề được nói tới và thường là chính những người đã từng trải nghiệm vấn đề đó.

Yếu tố quan trọng còn lại là không hề có sự phân quyền. Sau cuộc họp, người chịu trách nhiệm dự án có thể lựa chọn lắng nghe những phản hồi đó hay không và đề ra hướng đi của riêng mình. Những cuộc họp này không hề theo kiểu “ở trên truyền xuống, mọi người phải nghe”. Loại được yếu tố phân quyền, Bộ tham mưu giúp cá nhân có quyền linh động để sáng tạo.

Ý đồ của Pixar là họ không hề muốn ra lệnh, họ muốn sự chân thành và tư duy sâu sắc. Bộ tham mưu không hề có ý đồ gì khác ngoài việc làm mọi thứ tốt lên.

 

Cho tôi ví dụ cách thức mà Bộ tham mưu đã đóng góp trong một tình huống cụ thể

 

Bản quyền: Pixar Animation Studios

Vào một buổi sáng nọ, Bộ tham mưu tụ họp để xem một bộ phim đang được thực hiện. Khi chiếu xong, họ vào phòng họp, ăn trưa một tí, tập trung suy nghĩ, rồi ngồi xuống và bàn luận. Đạo diễn và nhà sản xuất sẽ đưa ra tình hình chung. “Chúng ta đã xong màn một, nhưng màn hai vẫn còn dang dở lắm.”

Dù mọi người đều bình đẳng khi lên tiếng nhưng lúc nào cũng sẽ có ai đó đặt nền móng cho buổi họp. Người này sẽ đề cập những điều yêu thích cũng như những yếu tố mà họ thấy cần được cải thiện. Chỉ cần như thế là thuyền đã căng buồm. Mọi người sẽ bắt đầu đưa ra ý kiến của mình về bộ phim. Khi gần kết thúc buổi họp, mọi thứ giống như một buổi nói chuyện phiếm vậy, ai ai cũng chia sẻ ý kiến cùng nhau và không hề để tâm tới hậu quả.

 

Đảm bảo rằng người chỉ huy có thể tiếp nhận những lời bình phẩm cay đắng nhất

 

Bản quyền: Pixar Animation Studios

Một điều quan trọng trong những cuộc họp Bộ tham mưu là người chỉ huy dự án phải luôn sẵn sàng để lắng nghe sự thật. Lòng chân thành chỉ có giá trị khi người nghe nó cũng cởi mở và sãn lòng buông xuôi những yếu tố cản trở dự án. Một môi trường quá chân thật hiển nhiên sẽ có thể làm người khác cảm thấy khó chịu và bị uy hiếp. Nhưng cũng giống như chuyến đi đến nha sĩ, mọi thứ đều do cách nhìn nhận mà thôi.

Mục tiêu của những cuộc họp này là để có một cái nhìn tươi mới. Trong một môi trường cạnh tranh, mọi người thường sẽ so sánh ý kiến của mình với người khác và biến mọi cuộc bàn luận thành một cuộc chiến thắng thua. Bộ tham mưu là cách tiếp cận cộng sinh: mọi người cùng cống hiến một điều gì đó, cho dù là ý kiến hay lời bình.

Mục tiêu của Bộ tham mưu là mở rộng tầm nhìn của bạn.

 

Bạn không cần phải vào Bộ tham mưu của Pixar, hãy tạo một Bộ tham mưu của riêng mình.

Nói sự thật thường không dễ dàng, nhưng đó là cách duy nhất để thúc đẩy văn hóa sáng tạo phát triển. Bất kì ai, trong bất cứ ngành nghề nào, đều có thể lập ra “nhóm giải pháp”. Bạn chỉ cần:

  • Những người trong nhóm phải làm bạn thông minh hơn;
  • Những người này phải nghĩ ra được nhiều cách giải quyết trong khoảng thời gian ngắn;

Và quan trọng là, bạn không nhất thiết phải tìm người có chuyên môn. Ý tưởng hay có thể đến từ bất kì ai. Chú lao công, cậu thực tập sinh, khách hàng hay thậm chí là cả mẹ bạn. Nếu họ có thể giúp bạn thực hiện điều bạn muốn, thì họ có thể trong nhóm của bạn. Văn hóa sáng tạo có thể được nuôi nấng từ những con người muốn lắng nghe và giúp nhau phát triển. Một khi bạn đã gặp họ, đừng để họ rời mắt.


Bài viết này lấy cảm hứng từ cuốn sách Creativity, Inc. bởi Edwin Catmull. Tôi khuyến khích bạn đọc cuốn sách này nếu muốn hiểu sâu hơn về cách Pixar được thành lập, vận hành và tạo ra những bộ phim tuyệt vời của họ.

Ảnh bìa: Bản quyền của Pixar Animation Studios
Tác giả: Eugen Esanu
Người dịch: Thanh Phạm
Nguồn: Prototypr

Cùng tác giả

#Tag

Cà Phê - Trà Đá cảm hứng sáng tạo người nổi tiếng personal experience personal growth phát triển kĩ năng pixar teamwork

iDesign Must-try

Những chiếc bánh mì phát sáng khó tin đến từ Yukiko Morita
Những chiếc bánh mì phát sáng khó tin đến từ Yukiko Morita
Nghệ sĩ người Nhật Bản đồng thời là một cựu thợ làm bánh – Yukiko Morita đã đưa tình yêu bánh mì vào công việc sáng tạo của mình bằng…
Thay đổi nhận thức về thực tại với nghệ thuật sắp đặt của Refik Anadol
Thay đổi nhận thức về thực tại với nghệ thuật sắp đặt của Refik Anadol
Bằng việc sử dụng các thuật toán từ hình ảnh, âm thanh và chuyển động, Refik Anadol tạo ra những trải nghiệm kỳ ảo đưa người xem vào một thế…
Loạt bí quyết chụp ảnh giúp bạn tự tin ‘sống ảo’ trong những ngày giãn cách
Loạt bí quyết chụp ảnh giúp bạn tự tin ‘sống ảo’ trong những ngày giãn cách
Trong những ngày giãn cách xã hội với quy định mỗi lúc một nghiêm ngặt hơn, ai cũng muốn tìm cho mình một hoạt động lành mạnh để phần nào…
Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta “lỡ đụng tay” vào tác phẩm nghệ thuật
Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta “lỡ đụng tay” vào tác phẩm nghệ thuật
“Những cú chạm của sự tò mò và ngây thơ” là cách mà con người muốn tận hưởng cảm giác gần gũi với ý tưởng kiệt xuất của sáng tạo.…
Những tựa phim Oscar để bạn thưởng thức trong kỳ giãn cách xã hội (phần 5)
Những tựa phim Oscar để bạn thưởng thức trong kỳ giãn cách xã hội (phần 5)
Sự ảnh hưởng của dịch Covid-19 trên toàn thế giới khiến ngành điện ảnh đứng trước sự chững lại trong gần hai năm nay. Trong khi chờ đợi được trở…
Đằng sau mối tình của Carl và Ellie trong phim ‘Up’: Cảm hứng từ câu chuyện có thật
Đằng sau mối tình của Carl và Ellie trong phim ‘Up’: Cảm hứng từ câu chuyện có thật
Chuyến hành trình đầy gian nan, thử thách nhưng cũng vô cùng thú vị của bộ phim Up đã trở thành tuổi thơ của rất nhiều khán giả. Trong đó,…