Dù bạn chưa từng nghe đến cái tên Okuda San Miguel trong giới họa sĩ thì bạn cũng sẽ nhận ra nếu gặp đâu đó những tác phẩm đặc biệt của anh ấy nhờ những đặc trưng không lẫn vào đâu được. Nghệ thuật đường phố, điêu khắc, tranh tường, nhiếp ảnh, hình học, màu cầu vồng, sặc sỡ, thần bí, lập dị, ấn tượng, rung động, phản ánh ý nghĩa nhân sinh, phản chiếu thế giới song song là những cụm từ để chỉ về công việc của Okuda.

Là một họa sĩ đường phố người Tây Ban Nha gốc Nhật sinh năm 1980 ở Santander, Okuda bắt đầu những tác phẩm nghệ thuật đường phố vào những năm 1997, đầu tiên là việc che phủ những đường tàu cũ hay những tòa nhà bỏ hoang bằng những chữ cái và màu sắc.

Okuda tô điểm toàn bộ tàu tại Kiev với những hình vẽ lăng trụ

Sau khi tốt nghiệp khoa mỹ thuật của đại học Marid, Okuda tập trung phát triển thế mạnh phong cách vẽ đa chiều của mình. Bên cạnh việc thực hiện những bức tranh tường thì Okuda cũng tập trung vào những dự án riêng và có quy mô nhỏ hơn. Cộng hưởng giữa tình yêu nghệ thuật đường phố với trường phái siêu thực (những chủ thể rất bình dị được đặt trong một phông màn bí ẩn hay hùng vĩ, khiến cho bức tranh mang một sức sống mới, ý nghĩa mới, như những hình ảnh trong mơ hư hư thực thực), Okuda đã tạo nên một phong cách nghệ thuật mới “Pop-Surrealism”.

Đó là sự kết hợp giữa nghệ thuật đại chúng Pop-Art và trường phái siêu thực Surrealism khắc họa thông qua những tác phẩm nghệ thuật đường phố, sử dụng hình học của chủ nghĩa hiện đại và Organic Design. Sáng tạo của Okuda khiến người ta đặt ra những câu hỏi về chủ nghĩa hiện sinh, vũ trụ, sự vô hạn, ý nghĩa của cuộc sống, những mâu thuẫn về tự do của chủ nghĩa tư bản, cho thấy những mâu thuẫn giữa thế giới hiện đại và cội nguồn của chúng ta.

Bức tranh tường ‘Rainbow Thief’ của Okuda ở Hồng Kông, Trung Quốc

Kể từ đó công việc của Okuda tăng lên theo cấp số nhân, hàng loạt các dự án trong và ngoài nước được đặt hàng. Bên cạnh những tác phẩm nghệ thuật đường phố, Okuda còn nổi tiếng bởi những dấu ấn đặc trưng của riêng anh: Dự án được thực hiện cho một nhà thờ bỏ hoang ở Maroc, dự án nhà thờ International Church của Cannabis ở Denver, Mỹ. Tái tạo lại một giáo đường thiêng liêng thành nơi trượt ván đầy nghệ thuật và còn nhiều công trình khác nữa.

Okuda khiến cả thế giới phải trầm trồ khi chuyển đổi nhà thờ cổ Kaos 100 năm tuổi thành sân trượt ván độc đáo, đầy màu sắc

Song song với những dự án ngoài trời, Okuda bắt đầu mở một phòng tranh của riêng mình vào năm 2009. Ngoài ra các tác phẩm của anh còn được trưng bày tại các phòng triển lãm từ Ấn Độ, Mali, Mozambique, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Chile, Brazil, Peru, Nam Phi, Mexico và các nước châu Âu.

Dưới đây là bài phỏng vấn với Okuda San Miguel để có thể hiểu rõ thêm về công việc của anh, mời các bạn theo dõi phần tiếp theo.

Chào Okuda, trước tiên thì anh có thể cho mọi người biết anh làm công việc này trong bao lâu và điều gì khiến anh chọn một phương thức truyền đạt các tác phẩm của mình theo cách ấn tượng như vậy?

Trước đây khoảng những năm 1997 tôi theo đuổi nghệ thuật graffiti. Giờ đây tôi sử dụng những yếu tố hình học của chủ nghĩa hiện đại kết hợp với những đường cong và các đường nét tự do trong tự nhiên để tạo nên những tác phẩm của mình. Một phần do tôi thấy thoải mái với chúng và một phần là vì tôi đang trong quá trình “chuyến biến” thành một nghệ sĩ đặc biệt với dấu ấn riêng.

“Bird of freedom paradise” tại Bucharest

Các tác phẩm của anh giống như một dự án xây dựng một công trình lớn vậy, kế hoạch được diễn ra như thế nào, cách tiếp cận ra sao và đội ngũ hỗ trợ anh lớn đến mức nào?

Tôi thường không làm phác thảo cho những bức bích họa (tranh tường) lớn, tôi thích cách vẽ trực tiếp, sáng tạo và ứng biến tùy ý không theo một kế hoạch chuẩn bị trước nào cả, việc quan sát mọi người làm việc để tạo ra một tác phẩm thật sự rất thú vị. Đối với điêu khắc thì tôi vẫn phải có những bức phác thảo, sau đó nhóm của tôi sẽ dựng lại thành hình ảnh 3d rồi cuối cùng mới bắt tay vào việc thực hiện. Tùy vào độ lớn nhỏ của mỗi dự án để phân bổ nhân sự phù hợp nhưng thông thường tôi sẽ có 4 trợ lý đắc lực giúp tôi mọi việc. Ngoài ra có 7 thành viên làm việc toàn thời gian tại văn phòng và showroom với một nhân viên quản lý. Họ làm việc trên các bộ sưu tập, hợp tác với giới truyền thông và sắp xếp lịch trình công việc cho tôi và nhiều thứ khác nữa hay nói đơn giản họ giúp tôi mọi thứ còn tôi chỉ việc tập trung vào sáng tác nghệ thuật.

“Smile king bear” (điêu khắc) và “Rest of the three graces” (tranh tường) ở Las Vegas

Có thể nói công việc của anh đem đến cho người xem những rung cảm mạnh mẽ, đáng kinh ngạc. Để truyền được những cảm xúc như vậy thì màu sắc là yếu tố nòng cốt. Anh có thể chia sẻ sâu thêm về vai trò của màu sắc trong những tác phẩm của mình không? 

Khi tôi vẽ chủ đề về con người dù chỉ là một khuôn mặt với những họa tiết hình học nhiều màu sắc, tôi cố gắng biểu tượng hóa tất cả các màu da và chủng tộc để tạo nên một thế giới đa văn hóa.

Bản thân sự đa dạng văn hóa ảnh hưởng đến cách thể hiện cảm xúc trong công việc của anh như thế nào?

Ảnh hưởng rất nhiều chứ. Công việc của tôi liên quan đến chủ nghĩa siêu thực và Pop-Art vì những tôi bị ám ảnh bởi trường phái nghệ thuật đương thời hơn là nghệ thuật đường phố.

Nghệ sĩ nào làm anh ngưỡng mộ và ảnh hưởng đến phong cách nghệ thuật của anh không? Anh muốn hợp tác với ai trong tương lai?

Nguồn cảm hứng của tôi bắt nguồn từ Dali, Ernst, Magritte, Murakami, Jodorowsky hay Yayoi Kusama,…nhưng trên hết là El Bosco, không ai có thể không thích ông ấy cả. Tôi thích các nghệ sĩ như Kris Kuksi, Os Gemeos, Tomokazu Matsuyama, Kaws, Eric Parker, Todd James, Interesni Kazki, Piet Parra, Smithe, Nano4814, Sixe Paredes, Daniel Muñoz, Cleon Peterson, Amandine Urruty…vài người trong số họ là bạn tôi, họ là động lực giúp tôi chăm chỉ hơn. Công việc của tôi cũng ảnh hưởng khá nhiều từ văn hóa cổ như Maya, Inca hay từ Ấn Độ hoặc châu Phi.

“Không có mặt nạ cho kẻ ác”, tác phẩm tráng men tổng hợp trên gỗ được trưng bày tại phòng tranh Corey Helford, LA

Thế giới nghệ thuật đường phố đã thay đổi như thế nào kể từ khi anh đặt chân vào? Và anh nghĩ nó sẽ tiếp tục phát triển ra sao?

Với tôi, lần đầu tiên trang trí nhà thờ bằng những bức vẽ là cột mốc đáng nhớ nhất trên con đường nghệ thuật của mình. Nó có thể là biểu tượng mang tính chất hiện đại và là một ví dụ điển hình về việc bạn có thể làm bất cứ việc gì bạn muốn: Mọi thứ đều không có giới hạn nào cả. Tôi thực sự không biết nghệ thuật đường phố sẽ đi về đâu nhưng một khi nó còn tồn tại thì thế giới nghệ thuật sẽ còn rất nhiều tác phẩm thú vị đáng mong chờ đấy.
Hiện tại tôi đang bắt tay vào những tác phẩm điêu khắc lớn cho không gian công cộng và cố gắng hòa hợp chúng với kiến trúc bối cảnh.

Dấu ấn của Koruda xuất hiện trong kiến trúc của nhà thờ Quốc tế Cần Sa dành cho những tín đồ đề cao “lợi ích tinh thần của cần sa” gây tranh cãi ở Mỹ 

“Những biến đổi của trí óc III”, tác phẩm thủy tinh được trưng bày tại London

Khi một tác phẩm nghệ thuật đường phố được hoàn thành, mức độ quan tâm của mọi người như thế nào? Áp lực sáng tạo khi phải phục vụ cả một cộng đồng khác gì so với công việc của một nghệ sĩ trong phòng tranh?

Tôi tự nguyện phục vụ trong việc sáng tác các không gian công cộng, tôi cảm thấy thoải mái và hào hứng, tôi luôn cảm thấy mình phải có trách nhiệm với dân cư sống trong những nơi mà các tác phẩm ấy sau này sẽ tồn tại mãi. Thông điệp tôi muốn gửi gắm qua các tác phẩm là tạo ra một thế giới nhỏ lạc quan và hạnh phúc. Tôi thấy mình thật có ích khi các tác phẩm được mọi người đón nhận nồng nhiệt.

Hình ảnh toàn bộ trường mẫu giáo địa phương sau khi những bức tranh hoàn thành

Sự sáng tạo của anh thường được thể hiện thông qua các bức bích họa, nhiếp ảnh, video,… Vậy có lĩnh vực nào mà anh chưa từng làm việc và muốn thử sức không?

Có chứ. Tôi đã nghĩ rất nhiều về điều này. Tôi muốn hợp tác với thương hiệu trang sức từ Tây Ban Nha Suarez, hoặc là thử bắt tay với một đạo diễn phim để cùng tạo nên một bộ phim ngắn về chủ đề siêu thực. Tôi cũng muốn trình diễn 3D Mapping, nghệ thuật trình ánh sáng và âm nhạc trên bối cảnh là viện bảo tàng hay tòa nhà chuyên biệt nào đó. Điều điên rồ nhất ngay lúc này mà tôi muốn làm là một công trình điêu khắc to cỡ tòa nhà mấy chục tầng.

Nghệ thuật sắp đặt “El jardin del kaos” Ceart Madrid

Anh thường chọn những dự án có quy mô nhất định hay những dự án linh động dễ thay đổi?

Biết rằng quy mô càng lớn thì trách nhiệm càng nhiều nhưng tôi vẫn thích làm việc trong một dự án có quy mô lớn, để tôi có thể tự chọn kích thước và thỏa sức sáng tạo.

Anh có thể chia sẻ về một trong những dự định trong tương lai của anh không?

Tôi đang trong quá trình hoàn thành bức tượng cao 30m, bức tượng này sẽ “rực lửa” trong lễ hội Fallas 2018 tại Valencia. Bức tượng này cực kì lớn và đẹp tuyệt. Nếu bạn chưa biết về lễ hội địa phương điên rồ, náo nhiệt này, bạn có thể tìm hiểu về nó và đừng bỏ lỡ nếu bạn có dịp đến Tây Ban Nha.

“Lost island”

Phương châm sống và làm việc của anh là gì?

Không gì là không thể nhưng không phải cái gì cũng đều không có giới hạn. Bạn hãy luôn hết mình vì công việc và hoàn thành công việc bằng toàn bộ tâm huyết của mình, để có thể cảm nhận được sự yên bình của cuộc sống. Nghệ thuật là tôn giáo duy nhất không có biên giới, ai cũng có thể tiếp cận, khiến mọi người xích lại gần nhau hơn. Hãy tận hưởng từng khoảnh khắc, làm những điều bạn muốn, đi những nơi bạn chưa từng đặt chân đến vì chúng ta chỉ sống một lần trong đời.

“Lâu đài gương sọ người” được tạo ra trong dịp lễ hỗi Valettle, Pháp

Okuda bên bức bích họa “Mèo phù thủy”

Okuda biến một căn nhà bỏ hoang ở arkansas thành một nhà thờ

Nguồn: designboom.com

Hành trình từ người hâm mộ đến nhà thiết kế của tạp chí danh tiếng The New York Times

Nghệ sỹ vẽ tường nổi danh xứ Berlin – Thierry Noir và bức tranh tường ở Đại lộ Tự do

Illustrator Đốm: Đem lại ấm áp cho người khác bằng tranh vẽ

Calligrapher Đào Huy Hoàng: “Mình chẳng có gì ngoài kiên nhẫn cả”